Boşanma Davasında mal paylaşımı ( ev, araba ziynet eşyaları vb.) gibi durumlar ülkemizde sıkça görülen sorunlardandır. Boşanma süreci sadece eşler arasındaki duygusal bir ayrılığı değil, aynı zamanda ciddi bir hukuki mal paylaşımı sürecini de beraberinde getirir. Bu noktada en çok merak edilen konuların başında; ev, araba, ziynet eşyaları gibi değerli malların kime ait olacağı ve boşanma davasında mal paylaşımının nasıl yapılacağı gelir.
Türk Medeni Kanunu’na göre eşlerin evlilik süresince edindiği malların akıbeti, mal rejimi esaslarına göre belirlenmektedir. Dolayısıyla boşanma kararı verilmeden önce hangi mal rejiminin geçerli olduğunun doğru bir şekilde tespiti, paylaşımın nasıl yapılacağını da doğrudan etkilemektedir.
Yasal Mal Rejiminde edinilmiş Mallara Katılma
2002 yılından itibaren Türk Medeni Kanunu’nda yapılan değişiklikle birlikte, yasal mal rejimi olarak “edinilmiş mallara katılma rejimi” kabul edilmiştir. Evlilik birliği içerisinde edinilen mallar, istisnalar dışında ortak mal olarak kabul edilir. Bu durumda eşlerin boşanması hâlinde, bu mallar yarı yarıya paylaşılmaktadır.
Ev, araba, banka hesabı, menkul kıymetler ve hatta bazı durumlarda ziynet eşyaları, edinilmiş mal kapsamında değerlendirilerek mal paylaşımı davasına konu olabilir.
Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Aynı Anda Yapılır mı?
Sıklıkla karıştırılan konulardan biri de budur. Boşanma davası ile mal paylaşımı davası aynı dava değildir. Boşanma kararı kesinleştikten sonra, eşlerden biri talep ederse ayrı bir mal paylaşımı davası açılabilir. Ancak bazı durumlarda boşanma süreci içinde ihtiyati tedbir talepleriyle malların devrinin önlenmesi mümkündür.
Boşanma Davasında Ev Kimin Olur?
Boşanma davasında mal paylaşımı konusunda en sık karşılaşılan uyuşmazlıklardan biri ortak konutun paylaşımıdır. Eğer ev evlilik süresince satın alındıysa ve tapusu eşlerden birine ait olsa dahi, diğer eş evin edinilmiş mal kapsamında olduğunu ispat ederse, değerinin yarısı üzerinde hak iddia edebilir.
Ancak ev, evlilik öncesi bir malvarlığına dâhilse veya miras yoluyla elde edildiyse, bu durumda “kişisel mal” sayılır ve diğer eşin hakkı olmaz. Buna karşın evin değerinin artmasında diğer eşin katkısı varsa, “katkı payı alacağı” talep edilebilir.
Boşanma Davasında Araba Nasıl Paylaşılır?
Araba da ev gibi eğer evlilik sırasında alınmışsa ve ödemeleri ortak bütçeden yapılmışsa, edinilmiş maldır. Bu durumda boşanma davasında mal paylaşımı kapsamında değerlendirilecektir.
Arabanın kullanım hakkı veya paylaşımı, dava sırasında kimin tarafından kullanıldığına, kimin adına kayıtlı olduğuna ve hangi amaçla alındığına göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, arabanın ekonomik değeri hesaplanarak paylaşım yapılır.
Boşanma Davasında Ziynet Eşyaları Kime Aittir?
Ziynet eşyaları konusu, özellikle düğünlerde takılan altınlar üzerinden çokça tartışılır. Türk yargı kararlarında, düğünde kadına takılan ziynet eşyalarının kişisel mal olarak kabul edildiği yönünde yerleşik bir içtihat bulunmaktadır. Yani altınlar, kadının kişisel malı olup, erkek eşin bu eşyalar üzerinde bir hakkı bulunmaz.
Ancak erkek eşin taktığı ziynetler de kadına armağan edildiği kabul edilirse, yine kadının kişisel malı olarak değerlendirilir. Ziynetlerin bozdurulup ortak harcamalarda kullanılması durumunda, ispat yükü oldukça önemlidir.
Boşanma Davasında Ev Eşyaları Nasıl Paylaşılır?
Mobilya, beyaz eşya gibi evlilik sırasında birlikte kullanılan ve ortak yaşam için alınmış eşyalar, genellikle edinilmiş mal sayılır. Bu eşyalar paylaşılırken ekonomik değerleri dikkate alınır. Eşlerin uzlaşması sağlanamazsa, mahkeme bu eşyaların değeri üzerinden paylaşımı yapar.
Boşanma Davasında Ortak Borçlar Nasıl Paylaşılır?
Boşanma yalnızca malların paylaşımı değil, aynı zamanda borçların da paylaşımı anlamına gelir. Evlilik süresince birlikte edinilen borçlar, eşlerin ortak sorumluluğundadır. Hangi eşin borcu ödediği ya da borcun kimin adına olduğu gibi hususlar, mahkeme tarafından titizlikle incelenir.
Boşanma Davasında Mal Paylaşımında Evlilik Süresi Önemli midir?
Evlilik süresi, mal paylaşımı açısından belirleyici değildir. Ancak bazı hâllerde, özellikle kısa süren evliliklerde, malvarlığına yapılan katkı daha az olacağı için, paylaşım oranları da buna göre şekillenebilir. Ayrıca mal rejiminin başlangıç tarihi, edinilmiş mal olup olmadığının tespitinde kritik öneme sahiptir.
Boşanma Sonrası Evlilikte Alınan Kredili Evin Durumu Ne Olur?
Evlilik süresince kredi ile alınan ve ödemeleri evlilik içinde devam eden taşınmazlar da “edinilmiş mal” olarak değerlendirilir. Bu noktada mal rejiminin sona erdiği tarih (boşanma davasının açıldığı gün) büyük önem taşır. Kredili evin boşanma davası tarihine kadar ödenmiş taksitleri, eşlerin ortak malı olarak kabul edilir.
Kalan taksitler ise mal rejimi sona erdiği için, borcu kimin ödediğine göre kişisel mal kabul edilebilir. Ancak hâkim, tarafların katkılarını da dikkate alarak katılma alacağı veya denkleştirme taleplerini değerlendirebilir. Özellikle banka kredileriyle edinilen evlerde, eşin gelir durumu, ödeme katkısı ve mal rejimi sözleşmesi varsa içerikleri önemlidir.
Boşanma Halinde Evlilik Öncesi Alınan Mallar Nasıl Korunur?
Evlilik öncesi edinilen mallar, Türk Medeni Kanunu’na göre “kişisel mal” niteliği taşır ve boşanma halinde mal paylaşımına konu edilmez. Örneğin bir eşin evlilikten önce satın aldığı ev, arsa, araç veya banka birikimi onun kişisel malı sayılır.
Ancak bu malların evlilik süresince değer kazanması veya diğer eşin katkısıyla yenilenmesi, onarılması ya da kredilerinin birlikte ödenmesi durumunda, katkı oranına göre değer artış payı talep edilebilir. Kısacası, mal korunur ancak katkı varsa hesaplanır.
Evlilikten önce edinilen malların korunması için mal rejimi sözleşmesi yapılması veya belgelerle mülkiyetin netleştirilmesi önem arz eder.
Boşanmada Miras Kalan Malvarlığı Paylaşıma Girer mi?
Hayır, Türk Medeni Kanunu’nun 220. maddesi uyarınca eşlerden birine miras veya bağış yoluyla kalan malvarlığı kişisel mal sayılır ve mal paylaşımına dahil edilmez. Ancak bazı istisnai durumlarda bu mallar dolaylı yoldan paylaşım konusu olabilir.
Örneğin, mirasla kalan para ortak bir evin alınmasında kullanılmışsa, ev edinilmiş mal olur ve bu durumda diğer eş değer artış payı talebinde bulunabilir. Aynı şekilde miras kalan evin yenilenmesine diğer eş katkı sağlamışsa, bu katkı da mahkemece hesaplamaya dahil edilir.
Kısaca özetlemek gerekirse, miras kalan mallar kural olarak kişisel maldır ama karışım, katkı ve kullanım gibi hallerde istisnalar doğabilir.
Boşanma Davasında Paylaşılacak Malların Değeri Nasıl Belirlenir?
Boşanma Davasında Mal paylaşımında değer belirleme, genellikle mal rejiminin sona erdiği tarih itibarıyla yapılır. Boşanma davasının açıldığı tarih esas alınır. Malların değeri belirlenirken bilirkişi incelemesi yapılabilir, gayrimenkuller için emsal değerler, ekspertiz raporları dikkate alınır.
Taşınmazlar, araçlar, banka hesapları, altınlar ve diğer kıymetli malların rayiç değerleri belirlenerek paylaşım yapılır. Tarafların anlaşamaması halinde mahkeme, bilirkişi raporları ve resmi belgeler ışığında değer tespiti yapar.
Eğer eşlerden biri mal saklamış, devretmiş ya da değerini gizlemişse, diğer eş bunu mal rejiminin tasfiyesi davasında ileri sürebilir ve bu durum hukuken karşılık bulur.
Boşanma davası sırasında ev ve araba eşit mi paylaştırılır?
Hayır. Paylaşım, malın niteliğine göre yapılır. Eğer mal evlilik süresince edinilmişse “edinilmiş mal” kabul edilir ve eşler arasında yarı yarıya paylaştırılır. Ancak mal kişisel mal ise paylaşım dışı kalır.
Ziynet eşyaları boşanma halinde kimde kalır?
Genel yargı uygulamasına göre, düğünde kadına takılan ziynet eşyaları kadının kişisel malıdır. Erkek eşin bu eşyalar üzerinde hak iddia etmesi mümkün değildir.
Boşanma davasıyla birlikte mal paylaşımı davası da açılabilir mi?
Hayır. Mal paylaşımı davası, ancak boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılabilir. Ancak boşanma sürecinde ihtiyati tedbirle mal kaçırma önlenebilir.
Evlilikten önce alınan mallar da paylaşılır mı?
Hayır. Evlilik öncesinde edinilen mallar “kişisel mal” sayılır ve paylaşım dışıdır. Ancak diğer eşin bu mala katkısı varsa, katkı oranında değer artış payı talep edebilir.
Ortak krediyle alınan evin paylaşımı nasıl olur?
Ev krediyle alınmışsa, kredi ödemeleri mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ortak sayılır. Bu durumda ödenen kısmı edinilmiş mal olarak değerlendirilir, kalan borç kısmı ise kişisel mal olabilir.
Boşanma sonrası eşlerden biri diğerinin ziynet eşyalarını geri alabilir mi?
Eğer ziynet eşyaları kadına aitse ve erkek eş bu eşyaları aldıysa, kadın geri talep edebilir. Mahkeme, deliller doğrultusunda ziynet alacağına karar verebilir.
Ev, eşlerden birinin adına kayıtlıysa diğer eşin hak iddia etme şansı var mı?
Evet. Tapu kimin üzerine olursa olsun, eğer ev evlilik sürecinde alınmışsa ve edinilmiş mal niteliğindeyse, diğer eş değerinin yarısı üzerinde hak talep edebilir.
Boşanma sonrası ev eşyaları nasıl paylaşılır?
Ev eşyaları ortak kullanım için alınmışsa edinilmiş mal sayılır ve ekonomik değeri üzerinden paylaşılır. Anlaşma sağlanamazsa, mahkeme değerleme yapar.
Ortak borçlar boşanma sonrası nasıl bölüşülür?
Borçlar da mallar gibi paylaşılır. Ortak yaşam için alınmış borçlar iki tarafın da sorumluluğundadır. Kimin ödediği, kimin adına olduğu gibi faktörler dikkate alınır.
Boşanma sonrası saklanan ya da devredilen mallar hakkında ne yapılabilir?
Bir eşin mal kaçırdığı, gizlediği tespit edilirse, diğer eş mal rejiminin tasfiyesi davasında bu durumu ileri sürebilir. Mahkeme bu konuda inceleme yapar ve gerekirse malın değerine göre tazminat hükmedebilir.
