Aile içi miras davası günümüzde mahkemelerde sık rastlanan dava türleri arasında yer almaktadır. Miras paylaşımı davası, murisin yerleşim yerinde bulunan sulh hukuk mahkemesinde mirasçılardan biri tarafından açılmaktadır. Miras davaları, bir kişinin vefatından sonra mirasçıları arasında mal paylaşımı gibi konuların belirlenmesine yönelik açılan davaları kapsamaktadır.
Miras davalarında görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesi olarak belirlenmiştir. Şahsi haklar, aile hukuk, taşınır ve taşınmaz mallar gibi konulardaki davalara bu mahkemeler aracılığıyla bakılmaktadır. Miras davalarında yetkili mahkeme ise miras bırakan kişinin son yerleşim yeri olan yerdeki mahkemedir. Miras davalarına bakan mahkeme aracılığıyla miras davası kapsamında birçok farklı türde dava görülmektedir.
Miras Davası Nedir?
Miras davası mahkemelerde en çok görülen dava türleri arasında yer almaktadır. Murisin yani miras bırakan kişinin vefatı sonrasında veya gaiplik hallerinde varlıklarının yasal mirasçıları arasında paylaştırılmasını sağlayan dava türüdür. Miras davaları birçok farklı türde açılmaktadır. Eğer ölen kişi vasiyet bırakmış ise vasiyetin gerekliliklerine bütün mirasçılar razı gelirse miras davası açılmasına gerek kalmaz.
Miras davalarında birçok konu başlığı üzerinde yargılama yapılabilir. Mirasçılar arasında yaşanan uyuşmazlıklar üzerine açılan davaları kapsayan miras davaları, mal paylaşımından mirasın reddine kadar birçok konuyu kapsayabilmektedir.
Miras Davası Nasıl Açılır?
Miras davası avukatı olarak uzmanlaşan ve bu davalarda deneyim sahibi kişiler ile çalışarak miras davasının açılması mümkündür. Mirasçılar, tereke üzerinde hak sahiplikleri ve miras paylarının paylaştırılması konularında anlaşmadıkları durumda miras davası açabilmektedir. Miras davasının açılması için bazı şartların oluşması gerekecektir.
Murisin tasarruf özgürlüğü sınırlarını aşarak mirasçıların miras hakkına tecavüz eden tasarruflarda bulunur ise geriye dönük miras hakkı alınmasını sağlayan tenkis davası açılabilmektedir. Sulh hukuk mahkemesine başvuru yapılarak miras davaları açılabilmektedir. Miras davaları kapsamı oldukça geniş ve karmaşık davalar olabileceği için mutlaka uzman bir avukat ile çalışılması şarttır.
Kimler Miras Davası Açabilir?
Miras davası açmak için gerekli belgeler ve şartlar ile hak sahiplerinin miras davası açmaları mümkündür. Vefat eden kişinin ya da gaipliği mahkemece yargı altına alınmış kişilerin, geride kalan varlıkları, alacakları ve borçlarının tümü miras olarak değerlendirilir. Sanıldığının aksine miras sadece mal varlıkları değil, vefat eden kişinin borçlarını da kapsar. Hukukta bu unsurlar ‘’tereke’’ olarak bilinir.
Mirasçı olarak kabul edilen kişiler ise şunlardır:
- Murisin eşi ve çocukları,
- Vefat eden kişinin anne ve babası,
- Kardeşleri,
- Torunları,
- Büyükanne ve büyükbabası vb.
Kanunda yer alan yasal mirasçıların tamamı aynı anda hak sahibi olamaz. Eğer kişinin eşi ve çocukları varsa ve sağlarsa bu durumda mirasçı bunlar olacaktır. Ayrıca vefat öncesinde kişinin vasiyet ile dahil ettiği kişiler de mirasçı olabilir.
Hangi Durumlarda Miras Davası Açılabilir?
Miras davası açma şartları birçok farklı etkene dayanabilir. Sadece mal paylaşımı için değil, mirasın reddedilmesine ilişkin de davalar açılabilir. Mirasçılar, tereke üzerinde hak sahiplikleri ve miras paylarının paylaştırılması konusunda anlaşamadıkları durumlarda miras davalarına başvurabilmektedir. Vefat eden kişinin geride bıraktığı malların paylaşımı ve diğer konularda miras davaları açılabilmektedir.
Miras davaları kapsamında birçok farklı türde dava görülebilmektedir. Miras davası türleri içinde yer alan hukuki süreçlerden en uygun olanına başvurulması gerekecektir. Mirasçılar tarafından açılabilecek bu davalar birçok nedene bağlı olarak açılabilir. Mirasdan reddedilme hakkında “Evlatlıktan Ret Davası Nasıl Açılır? konulu makalemizi okuyarak bilgi alabilirsiniz.
Miras Davası Çeşitleri Nelerdir?
Miras davası türleri arasında günümüzde mahkemelerde birçok farklı dava görülmektedir. Miras davası konusu talebe göre farklı türlerde açılabilir. Mirasçılar hukuki yararları bulundukları takdirde ilgili dava yoluna başvurabilmektedir.
Miras davaları türlerinden bazıları şunlardır:
- Tenkis Davası
- İzale –i Şuyu Davası (mirasta ortaklığın giderilmesi)
- Miras Nedeniyle İstihkak Davası
- Muris Muvazaası Davası
- Veraset İlamının İptali Davası
- Denkleştirme Davası
- Terekenin Tespiti Davası
Mirasçıların belirlenmesinde ise murisin ölümünden sonra miras üzerinde hak sahibi olan kişiler dikkate alınır. Mirasçılar yasal olarak doğrudan mirasçı olabileceği gibi muris hayattayken ölümüne bağlı olarak tasarrufla mirasçı olarak da atanmış olabilir. Miras davalarına bakan mahkeme tarafından belirli şartlar incelenerek kişilerin mirasçı olup olmadığının belirlenmesi sağlanabilir.
Miras Davası Zamanaşımı Süresi Ne Kadar?
Miras davası zamanaşımı süreleri bulunmaktadır. Bu nedenle miras davası açmadan önce mu süreleri iyi bilmek ve buna göre dava açmak gerekecektir. Davacının kendisinin mirasçı olduğunu öğrendiği tarihten itibaren iyi niyetli davalılar karşı 1 yıl, iyi niyetli olmayan davalılara karşı ise 20 yıllık ve her halde miras bırakanın ölümü ve vasiyetin açılması halinde 20 yıllık zaman aşımına sahiptir.
Belirlenen bu zamanaşımı süreleri içinde miras davalarının görülmesi gerekecektir. Türlerine göre de miras davalarında süreler farklılık gösterebilir. Mirasta denkleştirme davasında 10 yıllık zamanaşımı süresi ön görülmektedir. Davaya konu olacak olaya ve diğer etkenlere göre açılacak miras davalarında zamanaşımı süreleri ve şartlar farklılık gösterebilir. Bu nedenle mirasçılığın öğrenilmesinin hemen ardından uzman bir avukat ile çalışmak önemlidir. s
Miras Davaları En Fazla Kaç Yıl Sürer?
Miras davası süresi oldukça değişkendir. Mevcut durumda ortalama olarak miras davalarının 2 yıl kadar sürdüğü görülmektedir. yasal süre olarak 731 gün sınırı tanınmış olsa da çeşitli nedenlere bağlı olarak bu süreler uzayabilir. Murisin vefatı sonrasında varisleri tarafından açılan davaların sonuçlanması daha uzun süreleri de bulabilir.
Miras davalarının uzamasında özellikle taraf arasında anlaşmaya hiçbir şekilde varılamaması, davaya konu olaylar ve mahkeme yoğunluğu gibi etkenler öne çıkmaktadır. Ortalama olarak 2 yıllık bir süre miras davalarının sonuçlandığı süreler olarak değerlendirilmektedir. Bu sürelerden daha kısa veya daha uzun sürelerde de davalar mahkeme yoğunluğuna ve dava türüne göre değişebilir.
Miras Davasında İlk Mahkemede Ne Olur?
Miras davası aşamaları kapsamında ilk mahkemede çoğu zaman sonuç çıkmayabilir. Davaların süreçlerinden dolayı ve itirazlar nedeniyle bu süreçler uzamaktadır. Miras davaları bu yönüyle uzun soluklu dava türleri arasında değerlendirilmektedir. Dava dilekçesini alan mahkemenin yapacağı ilk işlem, yasal mirasçıların tespit edilmesi ve bu kişilere ilgili tebligatların yapılmasıdır.
Dava dilekçesinin kabulü ve tebliğinin tamamlanmasının ardından davalı tarafın savunması ve ilk duruşma aşamaları uygulanır. İlk duruşmada, mahkeme tarafından davacı ve davalının dinlenmesi gerekir. Tarafların iddiaları ve savunmaları değerlendirilir. Arından mahkeme tarafından ihtiyaç duyulması halinde taraflara delilleri sunmaları için süre verilmektedir. Miras davaları çoğu zaman karmaşık davalardır. Bu nedenle uzman avukatlar ile çalışmak ve haklarınızın en iyi şekilde savunmasını sağlamak önemli bir unsur olacaktır.
Miras Davasında Mahkeme Masraflarını Kim Öder?
Miras davası açma ücreti ve yargılama sürecinde ortaya çıkacak diğer giderler genelde davayı kaybeden tarafça ödenmektedir. Davayı açan taraf kazanırsa bu masraflar bu taraf tarafından da karşılanabilir. Mahkeme tarafından verilecek karar bu noktada önemlidir.
Miras davaları görüldüğü üzere genelde uzun soluklu ve kapsamlı davalardır. Bu davalardan olumlu sonuç alabilmek için alanında uzman avukat ile çalışmak ve mutlaka hukuki danışmanlık hizmeti almak gerekecektir. Miras davalarına bakan mahkeme üzerinden dava açılmadan önce davaya konu olan olayın önceden uzmanlar ile değerlendirilmesi doğru bir savunma hazırlanması için önemlidir.
Ayrıca Bakınız: Vasiyet Nasıl Bozulur?
