Trafik Kazalarında Tazminat Davası

Ölümlü ve Yaralanmalı Trafik Kazalarında Tazminat Davası

Dünyanın her yerinde olduğu gibi ülkemizde de sık rastlanılan durumlardan biri trafik kazalarıdır. Öncelikle trafik kazalarının hukuki dayanağı bir haksız fiil sorumluluğunu ortaya çıkarmasıdır.  Trafik kazaları sürücülerde ve üçüncü kişilerde maddi manevi kayıplara yol açmaktadır. Bunun en ağır hali ise trafik kazalarının ölüm veya yaralanma ile sonuçlanmasıdır. Bu makalemizde trafik kazalarında tazminat davası nedir onu inceleyeceğiz

 Ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarında izlenilen hukuki süreç tazminat davası açısından büyük önem taşımaktadır. Bu noktada zarar görenlerin ne tür zarara uğradıkları ve ileri ki süreç içerisinde uğrayacakları, tazminat hakları ve bu haklar içerisinde hangi kalemlerin talep edilebileceği kapsamlı bir şekilde incelenmelidir.

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Kim Tarafından Açılabilir?

Yaralanmalı trafik kazalarında yaralanan kişi bizzat kendisi maddi / manevi  tazminat davasını açabilir. Burada yaralanan kişi çalışma hayatında uğradığı ve uğrayacağı  iş gücü kaybı nedeniyle maddi tazminat talebinde bulunabileceği gibi, trafik kazası nedeniyle yaşadığı keder, üzüntü nedeniyle de manevi tazminat talebinde bulunabilir. Ayrıca trafik kazası nedeniyle şahısta ağır bedensel bir yaralanma meydana gelmiş ise yaralanan şahsın yakınları da  ”manevi tazminat davası” açabilmektedir. Ağır bedensel yaralanma şahsın hayati fonksiyonlarını tam olarak yerine getirememesi veya uzuv kaybı yaşaması olarak kabul edilmektedir. Anlaşılacağı üzere yaralanan şahsın yakınlarının bu halde açabileceği tek tazminat davası türü manevi tazminattır.

 Ölümlü trafik kazalarında ise ölen kişi hayatta iken ondan destek alan kişiler maddi manevi tazminat talebinde bulunabilirler. Ölen kişinin  evli olmaması halinde annesi ve babasına, evli olması halinde eşine ve elbette ki anne veya babanın çocuklarına destek verdiği karine olarak kabul edilir ve bu hallerde bu kişilerin destek aldıklarına dair herhangi bir ispatları aranmaz. Ölen kişinin teyzesi, dayısı, nişanlısı vb. kişilerin her halükarda ölen kişiden destek aldığını ispatlaması gerekecektir. 

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Kime Karşı Açılır?

Trafik kazasının hukuki niteliğinin haksız fiil olmasından kaynaklı, tazminat davası da haksız fiil sorumlularına karşı açılır. Bazı hallerde ise haksız fiil sorumluları dışında başka sorumlular vardır ve tazminat davası bunlara karşı açılır. Trafik Kazalarında Tazminat Davası için şu kalemleri talep edebilirsiniz:

• Aracın İşleteni (2918 sayılı KTK md.85/1)
• Aracın Sahibi (2918 sayılı KTK md.85/1)
• Aracın Sürücüsü (BK md.49)
• Sigorta Şirketi’dir (KTK md.91).

 Trafik kazasından kaynaklı ölüm, yaralanma veya malvarlığına yönelik bir zarar meydana gelmiş ise görüldüğü gibi bu kişilere karşı maddi manevi tazminat davası açılabilir. 

Trafik Kazası Tazminat Davası Yetkili ve Görevli Mahkeme 

Trafik kazalarından kaynaklanan tazminat davalarında birden çok yetkili mahkeme bulunmaktadır. Tazminat davasına bakmaya yetkili mahkemeleri şu şekilde sıralayabiliriz;

1. Trafik kazasının gerçekleştiği yer mahkemesinde trafik kazası nedeniyle tazminat davası açılabilir 
2. Davalılardan birisinin ikametgahı olan yer mahkemesinde sorumlulara karşı maddi ve manevi tazminat davası açılabilir 
3. Trafik kazaları nedeniyle açılacak tazminat davaları, zarar görenin, yani davacının ikametgahı mahkemesinde de açılabilir.
4. Trafik sigortası şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde de trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açılabilir .

Trafik kazalarının ölüm veya yaralanma ile sonuçlanması halinde açılacak tazminat davalarında kural olarak görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir (HMK m.2/1)

Sigorta şirketine açılacak davalarda ise sigorta şirketinin sorumluluğu bir ticari işten kaynaklanması sebebiyle bu hallerde görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi’dir.

Trafik Kazalarında Tazminat Davası ve Zamanaşımı Süreleri

Her şeyden önce ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarından kaynaklı tazminat davası sürelerinin ne zaman başladığı hususu üzerinde durulması gereken en önemli noktalardan biridir. Trafik kazalarından kaynaklı tazminat davası zamanaşımı süreleri trafik kazasının meydana gelmesiyle, bir diğer anlatımla haksız fiilin işlenmesi ile başlamaktadır. Burada mevcut iki zamanaşımı süresi vardır. İlki maddi zararların tazminine ilişkin esas zamanaşımı süresi olan 2 ve 10 yıllık sürelerdir. Maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar (KTK m.109). Ancak trafik kazası sebebiyle bir suç medyana gelmiş ise bu halde  zamanaşımı süreleri farklılık göstermektedir. Bu halde ceza zamanaşımı süreleri de uygulanır (KTK M.109/2).

 Bir diğer anlatımla, trafik kazasından kaynaklı yaralanma veya ölüm meydana gelmiş ise ilgili kanunda bu suç için öngörülen dava zamanaşımı süresi ne ise maddi / manevi tazminat dava açma süresi o dur. Bu durumda zamanaşımı süreleri TCK m.66 hükmüne göre belirlenecektir.

5237 sayılı TCK.nın 85/1 maddesine göre “Taksirle bir insanın ölümüne neden olan kişi, iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” hükmü düzenlenmiştir. Buna göre, 66/1-d maddesi gereğince 15 yıl zamanaşımına tabidir. Somut olayda; dava konusu kaza 20.10.2010 tarihinde meydana gelmiştir. Meydana gelen kaza nedeniyle davacıların desteği, kaza tarihinde ölmüştür. Buna göre, dava açılması uzamış ceza zamanaşımına tabi olup, mahkemece yargılama yapılarak sonucuna görekarar verilmesi gerekir (Yargıtay 17. HD – Karar: 2016/375).

Yaralamalı Trafik Kazalarında Hangi Zararlar İstenebilir? 

Trafik kazalarının yaranlama ile sonuçlanması halinde, yaralanan kişinin sorumlulara karşı açacağı tazminat davasında hangi zararların talep edilebileceği yine önemli hususlardan biridir. Tazminat sorumlularından talep edilebilecek zararları şu şekilde sıralayabiliriz;

 Yaralanan kişinin ,

Her türlü tedavi giderleri, trafik kazasından kaynaklı kişinin yaralanma dolayısıyla yaptığı ve yapacağı her türlü tedavi giderleri,

Kazanç Kaybı, kişi trafik kazası sebebiyle yaralanmasa idi çalışacağı ancak yaralanma sebebiyle çalışamadığı  zaman dilimi içerisinde elde edebileceği kazançları, kişinin çalışma gücünde sürekli (kalıcı) azalma meydana gelmiş ise ve bundan kaynaklı eski iş veya iş yerinde çalıştığı pozisyonda çalışamıyor ve daha alt bir pozisyona terfi etmiş ise arada katı bir illiyet bağının bulunması koşuluyla trafik kazası yaşanmasa idi elde edebileceği kazançları elde edemediğinden ötürü arada ki ücret farklarını ,

Ekonomik geleceğin sarsılmasından dolayı doğan kayıplar, kaza sonucu kalıcı bir sakatlık yaşayan kişi yaralanmalı trafik kazası gerçekleşmese idi gelecekte elde edilebilecek muhtemel gelirleri ifade eder, bir diğer anlatımla bu zarar türünde kişinin yaşı, mesleği ve meslekte ilerleme kaydedip kaydedemeyeceği, öğrenci ise ileri de muhtemel yapacağı meslek türü belirlenir ve yaşadığı kalıcı sakatlığın ileride yapacağı mesleğe bir engel oluşturması halinde (yine illiyet bağı aranır) bu doğrultuda ekonomik geleceğinin sarsılmasından kaynaklı yaşanacak kayıplar,

Çalışma gücünün azalmasından veya yitirilmesinden doğan kayıplar talep edilebilir, kişinin çalışma gücünde sürekli (kalıcı) azalma meydana gelmiş ise ve bundan kaynaklı eski iş veya iş yerinde çalıştığı pozisyonda çalışamıyor ve daha alt bir pozisyona terfi etmiş ise arada katı bir illiyet bağının bulunması koşuluyla trafik kazası yaşanmasa idi elde edebileceği kazançları elde edemediğinden ötürü veya çalışma gücünün tamamen yitirilmesinden kaynaklı çalışamadığı veya çalışamayacağı zaman içerisinde ki ücretlerini, yine kişinin çalışma gücünde geçici bir azalma var ise çalışacak olsa idi arada ki ücret farklarının talebi,

Manevi Tazminat talebinde bulunulabilir.

Manevi Tazminat talebinde yaralanan kişi bizzat bulunmalıdır. Şayet, yaralanan kişi ağır bedensel yaralanma, hayati fonksiyonlarını tam olarak yerine getirememe durumu veya uzuv kaybı yaşamakta ise ancak bu hallerde yaralanan kişin yakınları yalnızca manevi tazminat talebinde bulunabilirler. Yaralanan kişinin yakınları maddi tazminat talebinde bulunamazlar.

Ölümlü Trafik Kazalarında Hangi Zararlar İstenebilir?

Trafik kazalarının ölüm ile sonuçlanması halinde, tazminat sorumlularından talep edilebilecek zararları şu şekilde sıralayabiliriz;

• Ölümün hemen gerçekleşmemesi durumunda tedavi giderleri,

• Ölenin cenaze giderleri,

• Destekten yoksun kalma tazminatı, kaza nedeniyle ölen kişinin yakınları, bunlar anne, baba, çocuk, eş, nişanlı veya ölen kişiden destek alan bir diğer kişi, trafik kazası ve kaza sonucu kişinin hayatını kaybetmesi sebebiyle muhtemel destek süresi boyunca destek yoksun kalma tazminatı talep edebilirler

• Manevi Tazminat, ölen kişinin yakınları yine trafik kazasının ölümle sonuçlanması halinde duydukları üzüntü, keder, acı sebebiyle manevi tazminat talebinde bulunabilirler.

Görüleceği üzere yaralamalı ve ölümlü trafik kazası tazminat davasında zamanaşımı sürelerinin değerlendirilmesi, zararların kim tarafından talep edilebileceği ve hangi zarar kalemlerinin talep edilebileceği hususu ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Bu kapsamda tazminat davalarında yanlış hesaplamalar yapılarak dava açılması yahut usulü hatalar yapılması zamanaşımlarından dolayı bir tazminat avukatı ile çalışılması önem arz etmektedir. Bu kapsamda tarafımızla iletişime geçerek görüşme talep edebilirsiniz.