Sosyal medya ve internetin kullanımının artmasıyla paralel olarak, internet üzerinden gerçekleşen hak ihlal edici suçların sayısı da artmaktadır. Sosyal medya hakaret suçu, özel hayatın gizliliğinin ihlali suçu gibi pek çok suçun kolaylıkla işlenebildiği bir ortamdır. İnsanların onlardan habersiz ve izinsiz fotoğraflarının paylaşılması oldukça fazla rastlanan bir durumdur. Bu durumda Instagramda biri benim fotoğrafımı paylaşmış ne yapmalıyım, nasıl kaldırtabilirim gibi sorular gündeme gelmektedir. Instagram’da izinsiz fotoğraf paylaşımı fail için Türk Ceza Kanunu’nda belirlenen niteliklere göre farklı ceza türlerini ortaya çıkarabileceği gibi alacağı cezada da farklılıklara neden olacaktır.
Sosyal medya platformlarının çeşitlenmesi ve bu platformlara talep olması, dolayısıyla bu araçların oldukça yaygın bir kullanım alanına sahip olması, kötü niyetli insanlar için bir araç olarak kullanılmalarına neden olmaktadır. Sosyal medya artık günümüzde insan hayatının ayrılmaz bir parçası olarak kabul görmektedir. Bu nedenle sosyal medyada gerçekleşen her olay büyük öneme sahiptir. İnsanlar mizah, haber ve benzeri konseptler adı altında sosyal medya hesapları açabilmekte ve bu hesaplarla para bile kazanabilmektedirler.
Sosyal medyada sıradan kullanıcılar olduğu gibi kötü niyetli kişiler de yer almaktadır. Bu insanlar, sosyal medyada paylaşılan bir içeriğin kolaylıkla yüzbinlerce hatta bilyonlarca insana ulaşmasını fırsat bilerek bu durumu kişilerin aleyhine kullanabilirler. Bu nedenlerden dolayı pek çok insan mağduriyet yaşamaktadır. Elbette bu mağduriyetin yaşanmaması için pek çok yasa da tasarlanmıştır. Özel hayatın gizliliğinin korunabilmesi için pek çok düzenleme yer almaktadır.
Instagram, X (Twitter), Youtube, Facebook, Tiktok gibi sosyal medya platformları aracılığıyla insanlar kendilerine ait pek çok görseli paylaşabilmektedirler. Ancak bunu kendi rızaları doğrultusunda yine kendileri yapmaktadırlar. Üstelik birinin rızası doğrultusunda bir başkası da onun fotoğrafını ve görsellerini paylaşılabilmektedir. Karşı taraftakiler de bu görselleri bilgisayar ya da mobil cihazlarına kaydedebilmektedir. Bu durum özel hayatın gizliliğinin ihlaline neden olmamaktadır. Özel hayat kapsamına giren video ve fotoğrafın izin olmadan başaklarıyla paylaşılması durumunda özel hayatın gizliliğinden söz edilebilir. Bu fotoğraf ve videolar şunları kapsar:
- Yalnızca bir kişi için çekilen video ya da fotoğraflar
- Kişilerden habersiz çekilen fotoğraflar
- Kişinin mahremiyetini riske atan fotoğraflar
- Mağdur tarafından faile gönderilen fiziki ve cinsel mahremiyetini içeren fotoğraflar
Instagram’da İzinsiz Fotoğraf Paylaşma Suçu
Instagram’da biri benim fotoğrafımı paylaşmış ne yapmalıyım sorusu ile karşılaşılan durumlar gün geçtikçe artmaktadır. İnsanların kişisel hakları kanunlar ile koruma altına alınmaktadır. Başkalarının verilerinin ele geçirilmesi ve yayılması, Türk Ceza Kanunu madde 136’da belirtildiği üzere kişisel verileri yayma suçuna neden olabilmektedir. Yargıtay’ın aldığı kararlara göre bir bireyin, yetkisi olmayan üçüncü kişilere sunmadığı, istese başkalarına anlatabilecek ancak sınırlı bir şekilde belli kişilerle paylaştığı, herkesçe bilinmeyen ya da kolay ulaşılamayan ya da bilinmesi mümkün olmayan, gerçek kişiye ait her türlü bilginin başkalarına verilmesi, ele geçirilmesi ve yayılması, Türk Ceza Kanunu madde 136’nın ilk fıkrasında düzenlenmektedir. Bu fıkrada verileri hukuka aykırı şekilde verme ya da ele geçirme suçunun tanımı yapılmıştır.
Bu durumda telefon numarası, e-posta adresi, isim, parmak izi, ses kaydı, video, fotoğraf ve genetik bilgiler de kişisel veri kapsamına girmektedir. Yargıtay’a göre mağdurun günlük kıyafetler içinde poz vererek çekildiği fotoğraflar mağdur tarafından başkalarına gönderilmesi istenmeyen, bilinmesi istenilmeyen bir fotoğraf olarak geçmemektedir. Fakat mağdur olan kişinin özel yaşam alanıyla alakalı olmayan kişisel veri sıfatı taşıyan görselin mağdurun onayı olmadan Instagram ve benzeri sosyal medya platformları üzerinden paylaşılması Türk Ceza Kanunu madde 136’’da düzenlenen verileri hukuka aykırı olarak ele geçirme ya da verme suçunu oluşturmaktadır.
Instagramda İzinsiz Fotoğraf Paylaşılması Suçu
Sosyal medya platformlarının kullanımın artmasıyla birlikte izinsiz fotoğraf paylaşma sorunlarıyla da karşılaşılmaya başlanmıştır. Instagramda biri benim fotoğrafımı paylaşmış ne yapmalıyım ya da nasıl kaldırtabilirim gibi sorular, bu nedenlerden dolayı sıklık kazanmıştır. Bu eylemler Türk Ceza Kanunu’nda belirtildiği üzere suç olarak kabul edilmekte ve cezai işlemler uygulanmaktadır.
İzinsiz fotoğraf paylaşma özel hayatın gizliliğini ihlal etmektedir. Birinin izni alınmaksızın fotoğraflarının paylaşılması, insanların mahremiyetlerini ve itibarlarını zedelediği gibi hukuki sonuçlar da doğurmaktadır. Türk Ceza Kanunu’na göre izinsiz fotoğraf paylaşımı gerçekleştiren kişiler için hapis cezası ya da adli para cezası uygulanmaktadır. Ceza miktarı suçun niteliğine ve mağduriyetin sonuçlarına bağlı olacak şekilde değişiklik göstermektedir. Birinin fotoğrafı Instagram’da izinsiz şekilde paylaşılmışsa kişinin başvurabileceği bazı yollar vardır. Bunlar içerik kaldırma talebi, şikayet etme ve tazminat davası gibi yöntemlerdir.
- Mağdur, kendilerine ait izinsiz fotoğrafı paylaşan platforma başvuru gerçekleştirerek içeriğin kaldırılmasını sağlayabilir. Fotoğrafı paylaşan kişilerle de iletişime geçip fotoğrafın kaldırılmasını talep edebilir ya da paylaşılan gönderiyi şikayet ederek kaldırılmasını sağlayabilirler.
- Mağdur kişi, izinsiz fotoğraf paylaşımını yerel emniyet müdürlüklerine ya da savcılığa şikayet edebilmektedir. Bunun için delil olarak ekran görüntüleri ve paylaşan kişinin hesap bilgileri kanıt olarak sunulabilir.
- Mağdur, paylaşılan izinsiz fotoğraf nedeniyle faile tazminat davası açabilmektedir.
Günümüzde internet ve sosyal medyanın kullanımının armasıyla özel hayatın ihlali suçu oldukça yaygın bir şekilde işlenir hale gelmiştir. Kişiler bu durumla karşılaştıklarında gerekli işlem ve süreçler için avukatlardan da yardım alabilirler.
Instagram’da İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Cezası
Instagram ve benzeri sosyal medya platformlarında mağdurun rızası olmaksızın video, ses kaydı, görsel, içerik ve fotoğraf paylaşımı bazı sorunlara neden olabilmektedir. Böyle durumlarda uygulanacak cezalar TCK ile belirlenmiştir. Bu durumda uygulanacak cezai işlemler hapis cezası ya da adli para cezası olarak belirlenmektedir. Bunun yanı sıra mağdurlar tazminat davası da açabilir.
Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya platformları üzerinden paylaşılan izinsiz görseller suç meydana getirir. Özel hayatın gizliliği ihlal suçu şikayete tabi suçlar arasında yer almaktadır. Mağdur kişinin suçun işlendiğini ve fiilini öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikayette bulunabilmektedir. Verileri hukuka olarak yayma, verme ve ele geçirme suçu, müstehcenlik ve şantaj suçları şikayete tabi olmamaktadır. Bu hallerde suçun işlendiği tespit edildiğinde savcılı tarafından soruşturma bağlatılır. Mağdurun şikayet etmesine gerek kalmadan savcılık tarafından gerekli adımlar atılır.
Instagramda biri benim fotoğrafımı paylaşmış ne yapmalıyım sorusundan sonra şikayetin nereye ve nasıl gerçekleştirileceği soruları sorulmaktadır. Sosyal medya üzerinden izinsiz olarak fotoğraf, video ses kaydı gibi içerikler paylaşıldığı durumlarda savcılığa suç duyurusunda bulunmak mümkündür. Fakat suç duyurusunda bulunmadan önce diğer yöntemler de kullanılabilmektedir.
Durum tespit edildiğinde yapılacak ilk şey görseli paylaşan hesabın sahibi Instagram’a şikayet etmek olacaktır. Bu işlem çok kolay bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Instagram’da gönderileri ya da sayfaları şikayet etmek için pek çok yöntem vardır. Bu durumda şikayet et butonuyla talimatlara uygun şekilde izinsiz fotoğraf paylaşımı kısmında şikayetinizi gerçekleştirebilirsiniz. Böylece kısa süre içinde Instagram tarafından geri dönüş sağlanacaktır.
Ancak durum daha ciddiyse bu durumda gerekli kanıtlarla savcılığa başvurmak en iyi yol olacaktır. Bu sayede kişiler hukuki bir yükümlülüğe girmekte ve maddi ya da manevi cezalarla karşılaşabilmektedirler.
