Hırsızlık davası hırsızlık suçu işleyen kişilere karşı açılan bir davadır. Türk Ceza Kanunu kapsamında birçok farklı maddede tanımlanan bu suçlar malvarlığına karşı suçlar kapsamında değerlendirilmektedir. Hırsızlık davası açılabilmesi için temel şart ise hırsızlık suçunun maddi unsurlarının ortaya çıkması olacaktır. Hırsızlık davası, rızası dışında malları alınan kişiler tarafından açılabilmektedir.
Hırsızlık suçunun ortaya çıkmasının ardından bu davalar için görevli ve yetkili mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Sanık hakkında kamu davası asliye ceza mahkemesi nezdinde bulunur. Suçun işlendiği yer mahkemesine açılmalıdır. Hırsızlık suçunun şartlarının oluşmasının ardından şikayette bulunarak kişilerin dava sürecinin başlamasını sağlaması mümkündür. Hırsızlık davası açmak isteyen kişilerin hukuki süreç boyunca uzman bir avukat ile çalışmaları ise sürecin daha kolay bir şekilde yürütülmesini sağlayacaktır.
Hırsızlık Suçu Nedir?
Hırsızlık suçu ve cezası Türk hukuk sistemi içinde 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Onuncu bölümünde yer alan ‘’mal varlığına karşı suçlar’’ kapsamında yer verilen hırsızlık suçu madde 141’de şu şekilde tanımlanmıştır: Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır malı, kendisi veya bakasına yarar sağlamak amacıyla bulunduğu yerden alınması. Bu suç için ayrıca ceza süreleri de belirtilmiştir.
Hırsızlık suçuna yönelik ayrıca nitelikli hırsızlık tanımı da bulunmaktadır. Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarından veya ibadete ayrılmış yerlerden veya kamu yararına ve hizmetine tahsis edilen eşya hakkında yapılması bu kapsamda değerlendirilir.
Nitelikli hırsızlık için yarıca daha farklı düzenlemeler de yer almaktadır. Suçun gece vakti işlenmesi, daha az cezayı gerektiren haller, malın değerinin az olması, kullanıma hırsızlığı, zorunluluk hali, yağma, nitelikli yağma gibi daha pek çok alt başlık altında hırsızlık suçu incelenmektedir. Bu nedenle dava açılması için hırsızlık türünün ve detaylarının belirlenmesi ve ispat edilmesi önemli bir unsurudur.
Hırsızlık Yapan Kişi Nasıl Şikayet Edilir?
Hırsızlık suçundan beraat etmek için kişilerin suçsuz olduklarını ispat etmeleri gerekiyor. Ancak haklarında şikayet olan ve hırsızlık yaptığı tespit edilen kişiler belirli cezalara tabidir. Hırsızlık mağduru olan kişilerin öncelikle en yakındaki karakola veya savcılığa şikayette bulunması gerekmektedir. Eğer hırsızlık çek defteri ve kredi kartı gibi önemli evraklar için yapılmışsa bu durumda durumun bankaya da bildirilmesi ve hesapların iptal ettirilmesi son derece önemlidir.
Mevcut kanunlarda hırsızlık suçu şikayete tabi olacak şekilde düzenlenmiş olsa da basit hırsızlık suçu ve nitelikli hırsızlık suçu TCK ilgili maddelerinde sayılmış kişilere karşı yapılması halinde şikayet aranmaktadır. Bu nedenle şikayette bulunmak dava sürecinin önemli bir aşamasını oluşturmaktadır.
Hırsızlık Davası Açma Şartları Nelerdir?
Basit hırsızlık örnekleri incelendiğinde bu davaların açılması ve şikayatte bulunulması için bazı şartların ortaya çıkması gerekiyor. Hırsızlık suçunun oluşması için kısaca şu şartlar aranacaktır:
- Hırsızlık davasına konu olan malın ekonomik değerinin bulunması,
- Zilyetlik haklarının hırsızlık davası ile korunuyor olması,
- İlgili kanunla belirlenen hırsızlık tanımlarına uyuyor olması,
- Taşınır malın zilyetinin başka birine ait olması,
- Kendisine veya başkasına yarar sağlamak üzere malın çalınması vb.
Hırsızlık suçunda fiil, taşınır malın bulunduğu yerden zilyedin rızası olmadan alınması ve malın zilyedin tasarruf alanından çıkarılıp failin tasarruf alanına girmesini ifade eder. Hırsızlık şikayetinde bulunmak ve dava açılmasını sağlamak için belirlenen söz konusu şartların ortaya çıkması önemli bir unsurdur. Hırsızlık davası açmak isteyen kişilerin yaşadığı mağduriyetleri fiilin ortaya çıktığı ilk andan itibaren varsa delillerle birlikte bildirmeleri büyük önem arz etmektedir.
Hırsızlık Suçu Nasıl İspatlanır?
Delilsiz hırsızlık suçlaması yapılması yargı sürecinin istenen şekilde sonuç alınmamasına neden olabilir. Bir suçun ispatlanması için mahkeme tarafından somut delillere bakılacaktır. Ancak bu deliller aynı zamanda hukuka uygun olmak zorundadır. Suçun işlenmiş olduğu yerdeki güvenlik kamerası kayıtları en temel delildir. Burada suçu işleyen kişinin yüzünün belli olması ve o kişi olduğunun tespit edilmesi önemlidir.
Olaya şahit olan görgü tanıklarının ifadeleri ve diğer deliller de hırsızlık suçunun ispat edilmesinde önemlidir. Hırsızlık davası açmak için ilgili şartların oluşması ve kanıtlanması son derece önemlidir. Aksi taktirde sanıkların beraat etmesi mümkündür. Parmak izi, güvelik kamerası görüntüleri ve tanık ifadeleri hırsızlık suçunda önem arz etmektedir.
Hırsızlık Cezası Paraya Çevrilir Mi?
Nitelikli hırsızlık uzlaşma gibi yöntemler ile ortadan kalkmaz. Suçu sabit olan kişiler için kanunda ön görülen cezalar verilmektedir. Hırsızlık suçu için TCK madde 141’de ön görülen ceza ise bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası olarak belirlenmiştir. Basit hırsızlık suçunun alt sınırı 1 yıldır. Eğer mahkeme tarafından bu suça alt sınırdan ceza verilirse hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir. Öte yandan kanun kapsamında yer alan düzenlemelere göre daha az cezayı gerektiren hallerde mevcuttur.
Hırsızlık suçunda daha az cezayı gerektiren haller kısaca şunlardır:
- Suçun paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal için yapılması,
- Bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın tahsili için yapılmış olması vb.
Şikayet üzerine, fail hakkında iki aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası bu tür hallerde ortaya çıkar. Bu nedenle suçun niteliği burada dikkate alınacak temel unsurdur.
İlk Defa Hırsızlık Yapan Ceza Alır Mı?
İlk hırsızlık suçunun cezası kişilere göre değil, suçun türüne göre belirlenmektedir. Basit hırsızlık suçu işlenmesi halinde ön görülen ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Eğer kanunda öngörüldüğü şekliyle hırsızlık suçunda daha az cezayı gerektiren haller varsa 2 aydan 1 yıla kadar ceza uygulanabilir. Uygun şartların sağlanması halinde adli para cezasına da çevrilebilmektedir. Eğer nitelikli hırsızlık suçu işlenmişse bu durumda suçun cezası 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası olarak verilebilir.
Hırsızlıktan İçeri Giren Kişi Ne Kadar Yatar?
Basit hırsızlık cezası ile nitelikli hırsızlık cezası arasında bazı farklar bulunur. Basit hırsızlık suçunun cezası 1 yıldan 3 yıla kadar belirlenmiştir. Nitelikli hırsızlık ise 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası olarak uygulanmaktadır. Eğer daha az ceza gerektiren haller varsa bu durumda 2 yıldan 1 yıla kadar ceza uygulanır veya adli para cezası verilebilir.
Hırsızlık fiilinin işlenme biçimi ve diğer detaylarına göre hırsızlıktan içeri giren kişilerin alacakları hapis cezası süreleri değişmektedir. Oto hırsızlıklarında ise yine TCK ilgili maddelerine göre 3 seneden 7 seneye kadar hapis cezası öngörülmektedir.
Hırsızlık Davaları Nasıl Sonuçlanır?
Nitelikli hırsızlık cezası ile basit hırsızlık cezalarının sonuçları farklıdır. Hırsızlık suçunun detaylarına göre mahkeme tarafından verilecek cezalar değişmektedir. Basit ya da nitelikli olmasına, hafifletici unsurların olup olmadığına ve diğer değişkenlere göre hırsızlık davaları farklı sonuçlanabilir.
Hırsızlık davasında kanunda öngörülen ceza hapis cezalarıdır. Çeşitli hallerde bu cezalar adli para cezasına çevrilebilmektedir. Suçun niteliğine göre dava sonuçları değişmektedir. Öte yandan suçun ispat edilememesi ve suçsuzluğun ispatlanması gibi durumlarda ise bu kişiler için beraat kararı verilebilir. Hırsızlık davası açmak için hırsızlık suçunun oluşması ve en kısa süre içinde ilgili birimlere şikayette bulunulması önemlidir.
Ayrıca Bakınız: Hakaret Davası Nasıl Açılır?
