Yağma suçu bir diğer adıyla söylemek gerekirse gasp suçudur. Başkasına ait malın cebir ya da tehdit yoluyla alınmasıyla birlikte ortaya çıkar. TCK madde 148 ve 150’de düzenlenen bu suç, mağdur olan tarafın malvarlığına yönelik gösterilen gasp eylemidir. Yağma suçunda fail, menkul malı kendine fayda sağlamak amacıyla tehdit veya cebir ile kişinin bu malı kendisine teslim etmeye zorlamış ya da zorla, karşı koyulmasına rağmen elinden almışsa bu yama suçunu meydana getirmektedir. Gasp edilen şey herhangi bir eşya ya da mal olabilir. Ancak Yargıtay kararına göre gayrimenkul bir yağma suçuna konu olmamaktadır.
Yapma suçu bir kişinin taşınabilir malının, kişinin rızası olmasan zor kullanarak ya da cebir ve tehdit ile alınmasıyla ortaya çıkar. Bu da zor yoluyla hırsızlık suçunu ortaya çıkarır. Bir kişiye karşı kullanılan bazı tehdit araçları ile menfaat elde etmek amacıyla yapılan hırsızlık türüdür. Hırsızlık ile yağma farklı suçlardır ancak aynı unsurlara sahiptirler. Ayrıştıkları nokta yağmanın hırsızlığa göre gerçekleşen ek unsurlarıdır. Yağmada fail, malı almak için tehdit ya da cebir ile mağdurun malını alır.
Yağma suçu ile hırsızlık suçu arasındaki ortak durum ise başkasına ait bir malın alınmasıdır. Yağma suçu, hırsızlık suçunda yer alan başkasına ait malın çalınmasına ek, malı çalarken tehdit ya da cebir kullanmasıdır. Suçun yağma olarak tanımlanabilmesi için maldan geçici olarak faydalanmak için almış olmak bile yağma suçu meydana gelir.
Yağma Suçu Nedir
Bir durumun yağma suçu sayılabilmesi için bazı şartlar vardır. Gasp ve hırsızlık suçu arasındaki ortak nokta başkasının malının alınmasıdır. Çalınan malın sahipli olması gerekir. Kişinin elinden mal alınırsa iki türlü de suç unsuru oluşturmaktadır. Mal üzerinde fiili hakimiyete sahip olunması yeterlidir. Bu yüzden bu sahiplik mülkiyet hakkından daha geniş bir durumu kapsamaktadır.
Aynı evi paylaşan insanlar, ev eşyaları üzerinde birlikte bir hakka sahiptirler. Bu nedenle aynı evde yaşayan kişiler ortak eşyaları alıp kullanıyorsa bu nedenle yağmalık kabul edilmez. Senet yağması ise TCK madde 148’de düzenlenmiştir. Bir borç senedinin tehdit ya da cebir kullanılarak alınmasıyla hükümsüz yapacak makbuzun mağdurun elinden alınması bu suçu oluşturur.
Tehdit birinin iç huzur ve kararlarına müdahale ederek, hürriyetini kısıtlayarak ya da hareket etme özgürlüğüne zarar verilerek ortaya çıkar. Bu nedenle suç teşkil etmektedir. Hırsızlık suçunda tehdit ve cebir unsurları olmadan mağdurun sahip olduğu mal rızası dışında alınır. Kişi nasıl hayatı ya da cinsel yönden dokunulmazlığına karşı bir saldırı yapılacağı ile ilgili tehdide uğruyorsa bir mal karşılığında da tehdide uğrayabilmektedir. Örneğin bir motorcu bir sokakta gaspçı tarafından “motorunu bana vermezsen canını alırım” gibisinden bir tehdit ile karşılaşıyorsa bu yağma suçunu oluşturan bir tehdittir. Kişinin özgürlüğü ve dokunulmazlığına yönelik tehditlerle kişinin malına ya da eşyasına el koymak, zorla almak bir yağma suçudur.
Aynı şekilde bir kişi bir mal karşılığı yakını ile tehdit ediliyorsa bu da yağma suçunu oluşturan etkenlerdendir. Bir ise bir kimseye bir şey yaptırmak ya da yaptırmamak için zor kullanmadır. Buradaki zorlamadan kasıt, fiziksel anlamda zorlamadır.
Belli miktar paraya karşı gerçekleşen yağma suçu da mevcuttur. Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na göre bu suçta mağdurlardan belirli bir para almak için bu suçun işlenmesi durumunda farklı zamanlarda birden fazla suç işlemiş olsa ve birden fazla mağdura karşı yapılmış olsa da sanığın eylemlerinden tek bir nitelikli yağma suçu oluşur.
Yağma Suçu Cezası
Yağma suçu cezası birden fazla kişiyle işlenen yağma suçu, basit ya da nitelikli olmak üzere farklı kategorilere göre belirlenmektedir.
Basit yağma suçu TCK 148’e göre düzenlenmiştir. Suçun basit olmasından kasıt, birinin gündüz vakti bir alet ya da silah olmaksızın kendini tanınmaz bir hale sokmadan bir suç örgütü üyesi olmadan ve bedenen ve ruhen kendisini savunabilecek durumda olmayan birine karşı yapılmadan başkasına ait bir malı cebir ve tehdit ile almasıdır. Senet yağması da bu suça girer. Basit yağma suçunun cezası 6 yıl ile 10 yıl arasında verilmektedir.
Nitelikli Yağma Suçu
Nitelikli yağma suçu unsurları ikiye ayrılmaktadır:
- Yağma suçunun bir alet ya da silahla işlenmiş olması
- Kişinin kendini tanınmayacak bir kılığa sokmak suretiyle suç işlemesi
- Bir örgüt ya da çete dahilinde suç işlenmesi
- Ruhen ya da bedenen savunmasız bir kişiye ya da kişilere karşı gerçekleştirilmesi
- Var oldukları örgütün gücünden faydalanarak ve bunu bir tehdit unsuru olarak kullanarak suçun işlenmesi
Fail kendini tanınmayacak bir hale sokarak gasp yoluyla birinin malını zorla elinden alıyorsa bu bir nitelikli yağma suçu olarak geçer.
Yağma Suçu Unsurları
Yağma suçu unsurları şunlardır:
- Bir kişinin malına cebir ve tehdit yoluyla el koymak
- Birinin malını kılık değiştirerek ve kendini tanınmaz bir hale getirerek çalmak
- Kişiyi malı ya da eşyayı vermesi adına tehdit etmek
- Kişinin hürriyet ve dokunulmazlık haklarını ihlal edeceği gerekçesi ile kişiden mal talep etmek
- Belli bir miktar paraya ulaşana kadar kişi ya da kişilerden farklı zamanlarda para ya da mal gasp etmek
- Tehdit eylemiyle birlikte kişinin mal varlığına el koymak
- Kişinin cinsel dokunulmazlığına ya da yaşama hakkına yönelik tehditler yoluyla kişinin hak sahibi olduğu taşınabilir eşyayı almak
Bu gibi durumlar yağma suçunu oluşturan maddelerdir. Ayrıca yağma suçu da hırsızlıkta olduğu gibi bir kişinin malına el koymak, çalmaktır. Ancak iki suçu ayıran en temel unsur, yağma suçunda eşyaların tehdit yoluyla mağdur kişiden zorla alınmasıdır.
Yağma Suçu Şikayete Tabi Mi?
Yağma suçu soruşturma ve kovuşturmaya tabi değildir. Savcılık tarafından bu suç için bizzat soruşturma yürütülmektedir. Mahkeme tarafından ise kovuşturma yapılmaktadır. Mağdurun ya da mağdurların şikayetten vazgeçmesi, davanın düşmesine neden olmaz. Mahkeme tarafından davaya devam edilmektedir. Sanığın suçu işlediği tespit edilirse bu doğrultuda gereken cezai işlemler uygulanacaktır.
Yağma suçunda soruşturma usulü Türk Ceza Kanunu madde 148’e göre düzenlenmiştir. Yağma suçunun basit hali ise TCK madde 149’a göre nitelikli bir hal almışsa buna göre cezalandırılmaktadır. Bu suçun soruşturma ve kovuşturma aşamaları şikayete tabi değildir. Eğer suçun işlendiği ortaya çıkmışsa savcılık tarafından gereken yapılmaktadır.
Kovuşturma aşamasında ise başkasına ait bir malın, kişinin kendisinin ya da yakınının vücut dokunulmazlığına zarar verileceği, cinsel dokunulmazlığına yönelik saldırı gerçekleştirileceği gibi tehditlerle alınması durumunda meydana gelir.
5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 100. maddesinde tutuklama nedenleri belirtilmiştir. Buna göre şiddetli suç şüphesinin meydana geldiğine ilişkin somut delillerin ve tutuklama nedenlerinin bulunması durumunda failin tutuklanmasına karar verilebilir. Fakat şüpheli ya da sanığın kaçıp saklanması ya da kaçacağı şüphesine neden olan kanıtlar varsa bu durumda tutuklama kararı da verilebilmektedir. Çünkü kişilerin şüpheli hareketleri delil yok etme ya da değiştirme, karşı taraf üzerinde baskı oluşturma, tehdit yoluyla caydırma gibi durumlar söz konusu olabilmektedir.
