İtirazın iptali davası mahkemenin verdiği bir kararın iptal edilmesi amacıyla başvurulan hukuk yoludur. Bir kamu kurumunun vermiş olduğu karara karşı itiraz edildiği durumlarda açılan bir hukuk davasıdır. Bu davada, daha önce bir mahkeme kararına veya bir idari karara karşı yapılmış olan bir itirazın hukuka aykırı olduğu ve bu itirazın iptal edilmesi gerektiği iddia edilir. Kamu ve idarenin vermiş olduğu kararlarla ilgili dava süreçleri görevli mahkemelerde görülür. İtirazın iptali davası açarken hangi mahkemeye başvurulacağı ve dava süreciyle ilgili detaylı bilgileri yazımızda bulabilirsiniz.
İtirazın İptali Davası Nedir?
İtirazın iptali davasının temel amacı, itirazın hukuka uygun olmadığını ve kararın meşru bir şekilde alındığını ispatlamaktır. Bir mahkeme veya kamu kurumunun vermiş olduğu karara karşı yapılan itirazın kaldırılması amaçlanır. Yapılan itirazın hukuka uygun olmadığı ve iptal edilmesi istendiğinde itirazın iptali davası açılır. Bu davalar genellikle mahkemelerde veya idari kurumlarda alınan kararlara karşı açılan bir davada ortaya çıkar.
İtirazın iptali davasını açan kişi veya kurumun, söz konusu itirazın hukuka aykırı olduğunu delillerle ispatlamak zorundadır. İtirazın iptali davaları, genellikle hukuki bir uzmanlık gerektiren bir süreç olduğu için mutlaka profesyonel destek alınması önerilir. İtirazın iptali davasının temel amacı, itirazın hukuka uygun olmadığını ispatlayıp, karara itiraz durumunu ortadan kaldırmaktır.
İtirazın İptali Davaları Nasıl Açılır?
İtirazın iptali davasını açma sürecinde davacı, yetkili mahkemeye başvurarak itirazın iptalini talep eder. Dava dilekçesinde söz konusu itiraz olayının neden hukuka aykırı olduğu net bir şekilde belirtilmelidir. Davacı, itirazın neden hukuka aykırı olduğunu delillerle ispat etmek durumundadır. Mahkemeye sunulacak deliller, kararın hukuki dayanağına ve itiraza göre farklılık gösterebilir.
İtirazın iptali davasında görevli mahkeme, başvuruyu inceleyerek bir karar verir. Eğer mahkeme itirazın hukuka uygun olduğunu kabul ederse, itirazın iptali davası açma talebini reddeder. Fakat itirazın hukuka aykırı olduğuna kanaat getirmesi durumunda dava itirazın iptaline karar verir. Bu tarz hukuk davaları karmaşık olduğundan davayı açmayı düşünen kişilerin uzman bir avukattan profesyonel destek alması önemlidir.
İtirazın İptali Davasına Hangi Mahkeme Bakar?
İtirazın iptali davasında yetkili mahkeme davayı inceleyerek karar verir. Bu tür davalarda başvuru ve dilekçe yazma süreci hukuki prosedürlere uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi gereken bir süreçtir. İtiraza iptal etmek için davaya dayanak teşkil eden iddiaların belirlendiği bir iddianame hazırlanır. İddianame, itirazın neden hukuka aykırı olduğunu detaylı bir şekilde içermelidir. Hazırlanan bu dava dilekçesi, itirazın iptali davasında yetkili ve görevli mahkemeye sunulur.
İtirazın iptali davası genellikle asliye hukuk mahkemelerinde görülmektedir. Bu tür davalar, idari işlemlere karşı açılan davalardır ve idari yargı birimleri tarafından değerlendirilir. İtirazın iptali davasıyla ilgili yetki ve görev asliye hukuk mahkemelerine aittir. İtirazın iptali davası açmak için hangi mahkemeye başvurulacağı HMK hükümlerine tabidir. İcra takibine konu olan itirazın iptali davaları ise tüketici mahkemesinde görülür. İş mahkemesinin görevli olduğu davalarda iş mahkemesine başvurulmalı, ancak bu mahkemelerin olmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesine dilekçe sunmak gerekir.
İtirazın İptali Davasının Şartları Nelerdir?
İtirazın iptali davası açma şartları, davaya konu olan itirazın hukuka aykırı olmasını gerektirir. Hazırlanan iddianame, dava açma başvurusuyla birlikte mahkemeye verilir. Başvuru, genellikle dava açılacak mahkemenin bulunduğu yerdeki adliyede asliye hukuk mahkemelerine yapılır. İtirazın iptali davası belirli bir şartlara tabidir. Bu tür davaların açılabilmesi için genel olarak şu unsurların bulunması aranır:
- Bir idari işleme veya mahkeme kararına karşı açılan itirazın iptali davasında, davayı açan kişinin bu karardan doğrudan etkilenmiş olması şarttır.
- Kamu idaresi tarafından alınan ve bireyleri doğrudan etkileyen eylemler iddianamede yer almalıdır.
- İtirazın iptali dava açma süresine dikkat edilmelidir.
- Yetkili ve görevli mahkemeye zamanında başvuru yapmak şarttır.
- İtirazın iptali davası idari işlemin veya karara yapılan itirazın hukuka aykırı olduğuna dair ispatlar sunmalıdır.
İtirazın iptali davaları süreci hukuki açıdan karmaşık bir durum yaratabilir. Bu nedenle alanında uzman bir avukattan profesyonel hukuki destek alınması önemlidir. Dava açan kişinin dava konusu idari işleme yapılan itirazdan doğrudan etkilendiğini ve işlem nedeniyle zarar gördüğünü kanıtlaması gerekir. Mahkemenin şartlarına uygun şekilde dilekçe ve iddianame hazırlamak için tecrübeli avukatlardan destek alabilirsiniz.
İtirazın İptali Davasında Geçerli İcra Takibi
İtirazın iptali davaları icra takibi davalı aleyhine başlatılmış olmalıdır. Davalı hakkında yetkili icra dairesinde geçerli bir ilamsız genel icra takibi bulunması şarttır. Yani itirazın iptali davasının ikame edilebilmesi için genel haciz yoluyla icra takibinin yapılmış olmasına bakılır. Bu durumda itirazın kaldırılması için yetkili icra mahkemesine başvuru yapılabilir.
İtirazın İptali Davasında Borçlunun Geçerli İtirazı
İtirazın iptali davası borçlu itiraz süresi 7 gündür. Borçlu, ödeme emrini tebliğ aldığı tarihten itibaren bir hafta içinde itiraz edebilir. Borcun bir kısmına itiraz eden kişi, bu kısmı ve miktarı açıkça belirtmek zorundadır. Dava dilekçesinde borcun bu kısmını belirterek imzaya itiraz ediyorsa bunu itirazında ayrıca göstermelidir. Aksi halde senet altındaki imzayı ikrar etmiş sayılacağından hukuki hak kaybı durumuyla karşılaşabilir.
İtirazın İptali Davaları Ne Zaman Açılır?
İtirazın iptali dava zamanaşımı 1 yıl olarak belirlenmiştir. İtirazın iptali davasının mahkemede görülmesi için borçlunun yapmış olduğu itirazın alacaklıya tebliğ tarihinden itibaren 1 yıl geçmemesi gerekir. Söz konusu 1 yıllık hak düşürücü süreye dikkat edilmelidir. Bu süre hakim tarafından kendiliğinden gözetilir. İtirazın iptali davasında hukuki yarar olup olmadığı, davanın reddedilmesiyle doğrudan ilgilidir. Geçmişte verilen kesin bir hüküm bulunması ve buna yapılan itirazın mahkeme tarafından değerlendirilmesi söz konusudur.
İtirazın İptali Davasının Süresi
İtirazın iptali davasını açma süresi 1 yıl olarak belirlenmiştir. Kanunlarımıza göre borçlunun icra takibine itirazı, alacaklıya veya vekile tebliğ edilmesinden 1 yıl süreyle mümkündür. Hukuk sistemimize göre itirazın iptali davası açılması için öngörülen 1 yıllık süre, hak düşürücü süre olup hakim tarafından re’ sen gözetilecektir. Hak düşürücü sürenin hesabı ise İİK m.19 belirtilmektedir. İtirazın iptali davasında verilen 1 yıllık sürenin geçirilmesi durumunda alacaklı, bu hakkını kaybedeceği için ancak normal bir alacak davası yoluna gidebilir.
İtirazın İptali Davası Görevli ve Yetkili Mahkeme
İtirazın iptali davasında görevli mahkeme yargılamanın her safhasında re’sen dikkate alınır. Aksine bir düzenleme yoksa malvarlığı hakkı ile ilgili davalarda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. İcra takibiyle ilgili bir itirazın iptali davası söz konusuysa Tüketici Kanunu kapsamında kalan alacak için tüketici mahkemesine başvurulur. İcra takibine konu alacak işçi ve işveren ile ilgiliyse bu durumda iş mahkemesi görev alanına girer. Bu tür durumlarda davacı, iş mahkemesine dilekçe sunarak itirazın iptali davası açabilir.
İtirazın İptali Davasında Islah
İtirazın iptali davaları ıslah kurumu, davacı ve davalının işlemlerini kısmen veya tamamen düzeltme imkanı verir. Bu hukuk yoluyla davacı dava dilekçesinde belirtmiş olduğu gerekçeleri değiştirebilir veya eksik olan vakaları tamamlayabilir. Davacı ise ıslah yoluyla itirazın iptali davasını alacak davasına çevirebilir. İtirazın iptali davası açarken uzman avukatlardan destek almak önemlidir.
Ayrıca Bakınız: Kira Alacağı İcra Takibi Nasıl Başlatılır?
