Kapıcı daireden çıkmıyor ne yapabilirim, kapıcı daireden nasıl çıkar gibi sorularla zaman zaman karşılaşılabilmektedir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununda kat malikleri tarafından herhangi bir nedenle feshedilen ya da sonlanan sözleşmeleri sebebiyle kapıcı, bekçi, bahçıvan ve kaloriferci gibi yöneticiler kendilerine bu görevleri doğrultusunda verilmiş olan daireleri 15 gün içinde boşaltmak durumundadırlar. Bu süre içinde apartman boşaltılmamışsa kat malikleri ya da yöneticinin başvurusu üzerine tebligat gönderilmeden mülki amirlerin aldığı karar doğrultusunda bir hafta içinde zabıtlar eşliğinde daire boşaltılmaktadır.
İlgili yerlere yapılan başvurular, bu tahliye kararını durdurmamaktadır. Kanun ve sözleşmeden doğan haklar saklıdır. Kanundan anlaşılacağı üzere bir site ya da apartmandan bahsedebilmek için Kat Mülkiyeti Kanununda yer alan site ya da apartman tanımına uyması gerekmektedir. Daha Kat Mülkiyeti Kanunu gerekliliklerini uygulama aşamasına geçmeden binalarda, bu binalar apartman ya da site olsa bile bu maddenin uygulama alanı yoktur.
Kanun metninde yer alanlara göre kişinin iş durumu Kat Malikleri kurulu tarafından yetki verilmiş yönetici ya da bizzat bu kurul tarafından feshedilmektedir. Uygulamaya gelindiğinde apartman ya da site yöneticilerinin bu yetkiye sahip olup olunmadığına bakılmadan personelin iş durumunu yönetici olarak feshedip bu madde doğrultusunda mülki amirlere başvuru gerçekleştirdikleri görülür. Ancak bu konu ile ilgili yetki verilmemiş yönetici, iş akdini feshetme yetkisine sahip değildir.
Kat Malikleri Kurulu bu yetkiyi yöneticiye şu şekillerde verebilir:
- Yönetim planına bununla ilgili, personel işe alma ya da personeli işten çıkarma için yetkili olduğunu belirtecek bir madde eklenmesi ile en başından bu yetki verilmiş olur.
- Yönetim planında üstteki gibi bir madde yer almıyorsa bu durumda Kat Malikleri Kurulu toplantısında bu kararı alıp yöneticiye gerekli yetkileri verebilmektedir Yönetim planında temsilcilerin kar malikleri kurulu için geçerli yetkilerinin kullanılamayacağına ilişkin maddeler varsa bu durumda temsilciler kanununun toplanıp bu kararı alması yeterli değildir.
Yöneticinin başvurusu ile mülki amir talebi reddederse site yönetimi Kat Mülkiyeti Kanununda yer alan maddelere göre sulh hukuk mahkemelerine başvuruda bulunmak gerekir.
Apartmandaki Kapıcının İşten Çıkarılması
İşten çıkarılmasına rağmen kapıcı dairen çıkmıyor ne yapabilirim sorusu yönetim kurulu ya da mahkeme kararı ile cevaplandırılabilir. Apartmanda çalışan kapıcının işten çıkarılmasına kat malikleri kurulu karar vermektedir. Bu görev yöneticiye önceden verilmişse, işten çıkarma işlemini yöneticiler de gerçekleştirebilmektedir.
Yönetici ve kapıcıların bu konuda hakları vardır. Bu hakların bilinmesi gerekmektedir. Bilinmediği durumlarda pek çok sorunla karşılaşmak mümkündür. Bu nedenle haksız bir durum söz konusuysa bir avukattan yardım almak önemlidir. Hem yöneticiler ya da kurul hem de kapıcılar avukatlarla görüşüp süreç hakkında bilgi alabilirler. Avukatlar kişileri yasal süreçler boyunca en iyi şekilde temsil ederler ve haklarını korurlar. Durumla ilgili haksız bir olay söz konusuysa buna müdahale edebilirler. Bunun yanı sıra dilekçe verme, dava açma ve delil sunma gibi pek çok konuda yardımcı olurlar.
Kapıcıların sigorta hakkından da bahsetmek gerekir. Bir kapıcı, apartmanda işe başladığı tarihte sigortasını yaptırmış olsa bile kanunda yer alan 506 sayılı kanunda sigortalılığın başlaması ve mecbur olması ile ilgili başlığın altında yer alan madde 6’da çalışanların işe alınması ile birlikte sigortalı olarak sayıldıkları hükmü yer alır. Dolayısıyla bu işe alınan kapıcılar, işe ilk girdiklerinde sigortalı olurlar. Bu nedenden dolayı hak tespitinde ve işten ayrılmayla yapılan hesaplamalarda, kişinin işe giriş tarihi dikkate alınmaktadır.
Hukuk Usulü Mahkemeleri Kanunu madde 91’de yer alan hükümlere göre sigortalılık hakkından feragat etmek mümkün değildir. Kapıcıdan alınan kabul belgesiyle süre kısıtlamaya uğramaz.
İşten çıkarılmanın bildirilmesi hususunda kapıcıya önceden işten çıkarıldığı bildirilmelidir. Buna fesih bildirimi adı verilir. Taraflardan birinin kapıcılık sözleşmesini bitirmek istediği durumlarda karşı tarafa bildirmesidir. Fesih bildiriminin nasıl gerçekleşmesi gerektiği ile ilgili net bir kural yoktur. Fakat noter aracılığıyla karşı tarafa bildirilmesi her zaman en sağlıklı olandır. İşten çıkarma işin feshi bildiriminin ulaştırılması yeterlidir. Ancak fesih belgesi eline ulaşan kimsenin bunu kabul etmesi ya da kabul etmemesi önem arz etmemektedir. Sözleşmenin feshedilmiş olarak geçmesi için bildirimden sonra belli bir sürenin geçmesi gerekir.
Kapıcı İş Sözleşmesinin Feshi
İş Kanunu madde 17’ye göre iş sözleşmesinin feshinin gerçekleşmesi için şu süreler gereklidir:
- 6 aydan az hizmet süresinde tazminat tutarı 2 haftalık ücret, bildirim süresi 2 hafta
- 6 ay – 1,5 yıl hizmet süresinde tazminat tutarı 4 haftalık ücret, bildirim süresi 4 hafta
- 1,5 yıldan 3 yıla kadar hizmet süresinde tazminat tutarı 6 haftalık ücret, bildirim süresi 6 hafta
- 3 yıldan fazla süren hizmet süresinde tazminat tutarı 8 haftalık ücret, bildirim süresi 8 hafta
Kapıcı işten çıkarırken yöneticinin yapması gerekenler:
- İşçi çıkış bildirimi hazırlamak
- SSK’ya aylık sigorta primleri bildirgesi hazırlamak ve çıkış tarihi vermek
- Kapıcının işine son verildiğine ilişkin yasal ihbar süresi içinde bildirmek
- Kapıcı dairesinin alınması için ihtar vermek
- Demirbaşları kapıcıdan teslim almak
- Kapıcıya çalışma belgesi vermek
- Kıdem tazminatı hesaplamalarını yapıp tazminat vermek
Bu durumlarda kapıcı daireden çıkmıyor ne yapabilirim gibi soruların cevapları hukuksal yollarla çözülebilmektedir. Kıdem tazminatı hesaplamak için kıdem süresinin tespit edilmesi gerekir. Bu süre içinde kıdem tazminatı söz konusuysa yıl ve ay olarak belirlenen kıdemden düşürülür. Hesaplama şu şekilde yapılır:
- Ay: Çalışan kişinin aylık ücreti 12’ye bölünür ve çıkan sonuç kıdem ay sayısyla çarpılır.
- Yıl: Çalışanın kıdeminde yer alan yıl sayısı aylık brüt ücretiyle çarpılarak sonuç bulunur.
- Yıl ve aylara göre çıkan sayılar toplanır ve toplanan sayıdan damga vergisi kesilir. Bu vergi oranı 000,6 oranındadır.
- Bu hesaplar sonucu ortaya çıkan ücret, işçinin alacağı kıdem tazminatıdır.
Kapıcı Sözleşmesinin Bildirimsiz Feshi
Kapıcı sözleşmesini bildirim yapmadan feshetmek tarafların inatlaşmasına ve kapıcı daireden çıkmıyor ne yapabilirim gibi soruların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bazı durumlarda işverenler sözleşmenin bitmesinden önce ya da bildirim süresini beklemeden sözleşmeyi feshedebilirler.
- Ahlak kurallarına uyulmayan durumlarda
- Sağlık sorunları nedeniyle
- İşçinin tutuklanması gibi durumlarda
- Devamsızlığın bildirim süresinin aşılmasında
Sözleşme feshedildiği zaman kapıcı alacaklarını aldıktan sonra 15 gün içinde görevi nedeniyle ona tahsis edilen daireden çıkmak zorundadır. Eğer belirtilen süre içinde daireyi boşaltmazsa bu durumda ihtar yapılarak daireyi boşaltması sağlanmaktadır. Bazen olaylı sözleşme fesihleri nedeniyle kapıcının daireden çıkmaması gibi durumlar söz konusu olabilmektedir. Bu durumda kurul sulh mahkemelerine başvuruda bulunarak yasal süreci başlatabilir. Bu yasal sürecin nasıl başlatılacağı ya da nasıl bir dilekçe sunulması gerektiği ile ilgili bilgi sahibi olunmayabilir. Ayrıca sürecin yakından takip edilmesi gerekir.
Yasal sürecin nasıl başlatılacağı ya da nasıl takip edileceği gibi konularda bilgi sahibi olunmaması söz konusuysa bu durumda alanında uzman olan avukatlardan ya da hukuki danışmanlardan yardım almak en iyi seçenektir. Böylece hem sorunsuz bir şekilde başvuru yapılırken hem de dava süreci yakından takip edilir.