İşe iade davası günümüzde işveren ve çalışanlar arasında en çok çatışma konusu oluşturan dava türlerinden biridir. İş hukuku alanında yer alan işe iade davalarının açılması için temel şart ise iş akdinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi olarak ifade ediliyor. Haksız nedenlerle bir iş akdinin feshedilmesi halinde işe iade davası açılabiliyor.
İşe iade davalarının açılması için bazı şartların ortaya çıkması gerekiyor. Bu şartlar arasında ilk olarak fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren 1 ay içinde arabulucuya başvurulması şartıdır. Arabuluculuk sonrasında anlaşmaya varılmazsa dava açılabilir. İşe dönüş davası açmak isteyen kişilerin tüm hukuki süreci doğru yönetmeleri lehte karar çıkmasında önemlidir. Bu nedenle iş hukuku alanında uzman bir avukat ile çalışmak önemli bir unsurdur.
İşe Dönüş Davası Nedir?
İşe iade davası Türk hukuk sisteminde en çok görülen iş hukuku davalarından biridir. İşçinin geçerli bir sebep olmadan işveren tarafından işten çıkarılması durumunda bu davalar açılmaktadır. İşe tekrar başlatılma talebini içeren bir dava olarak tanımlanır. İşten çıkarılan her işçinin işe iade davası açma hakkı bulunmaz. Bu davanın açılması için kanunda belirtilen şartların sağlanması gerekiyor.
Haksız bir neden ile iş akdinin sona erdirilmesinin ardından işe iade davaları açılabilmektedir. 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında düzenlene ‘’feshin geçerli sebebe dayandırılması’’ maddesinde yer alan koşulların oluşması halinde eğer işçi geçerli bir nedene bağlı olarak işten çıkarılmışsa bu davayı açamaz.
İşe İade Davası Hangi Şartlarda Açılır?
İşe iade davası açma şartları İş Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. Bu kapsamda işten çıkarılan bir kişi haklı nedenlere bağlı olarak yargı yoluna gidebilir. İlk olarak arabuluculuk kapsamında işveren ve işçi arasındaki bu anlaşmazlığın çözülmesi gerekecektir. Eğer bir uzlaşma sağlanmazsa yargı yoluna gidilebilir.
İşe iade davası açılması için kısaca şu şartlar aranır:
- İş Kanununa tabi olmak,
- İş yerinde otuz ya da daha fazla işçinin çalışıyor olması,
- İş sözleşmesinin belirsiz süreli olması,
- İşçinin en az 6 aylık kıdeminin olması,
- İş sözleşmesinin işveren tarafından geçerli bir neden olmadan feshedilmesi vb.
İş sözleşmesinin haksız bir nedenle feshedilmesi işe iade davası açmanın temel koşuludur. Bu koşula ek olarak diğer şartların da sağlanması halinde sigortalı çalışan kişilerin bu haktan yararlanması mümkündür.
İşe Dönüş Davası Ne Kadar Sürer?
İşe iade davası süresi olayın mahiyetine ve kişilere göre değişmektedir. Özellikle mahkeme yoğunluğu da yine davanın farklı sürelerde sonuçlanmasına neden olacaktı. Buna ek olarak tüm şartları sağlayan kişilerin öncelikle arabulucuk ile hak talebinde bulunması gerekiyor. Genelde iş davalarında mahkemenin sonuçlanma süreleri mahkeme yoğunluğuna göre değişmektedir. Ayrıca davaya konu olan olayın karmaşıklığı da yine sürelerin değişmesine neden olmaktadır.
Mevcut uygulamalara göre ortalama olarak işe iade davalarının 1 – 1,5 sene gibi sonuçlandığı görülmektedir. İşe iade davaları bu sürelerin altında veya üzerinde de sonuçlanabilir. Her olay farklı tecelli edeceği ve mahkeme yoğunluğu gibi etkenler de farklı olacağı için işe iade davalarının sonuçlanma süreleri birbirinden farklı seyretmektedir. Bu tür davalarda kısa sürede sonuç alabilmek için hukuki sürecin uzman bir avukat tarafından yürütülmesi son derece önemlidir.
İşe İade Davasında Ne Kazanılır?
İşe iade davası tazminatı başta olmak üzere dava türüne göre işten haksız yere çıkarılan kişiler için mahkeme birçok farklı şekilde sonuçlanabilir. En başta işe iade hakkı kazanılması bu davaların temel sonuçları arasında yer almaktadır. Bunun yanı sıra en çok 4 aylık ücrete hak kazanmaktadır. Mahkemelerde görülen tüm davalarda sonuçlar kişilere göre ve olaya göre değişmektedir. Bu nedenle işe iade davasının kazanımları da farklı olabilir.
İşe iade davası, adından da anlaşılacağı üzere haksız yere işten çıkarılan bir işçinin yeniden işyerinde görevine dönmesidir. En temel kazanım da kişinin işe iadesi olacaktır. İşe dönüş davası açmak isteyen kişilerin belirlenen tüm şartları sağlamaları halinde bu haklardan yararlanmaları mümkündür.
İşe İade Davası İçin Kaç Ay Çalışmak Gerekir?
6 ay dolmadan işe iade davası açılamayacağı için bu tür davalarda süreler de önemlidir. İşe iade davası açılması için iş yerinde en az 30 işçinin çalışıyor olması ve dava açacak işçinin en az 6 aydır aynı iş yerinde çalışıyor olması gerekir. 6 aylık hizmet süresini tamamlamayan kişilerin dava açmaları mümkündür. İşten çıkarılan kişiye kıdem ve ihbar tazminatı ödemesi ise işe iade davası açılmasına engel teşkil etmemektedir.
İşe iade davası açmak için kişinin işten çıkarıldığı ve fesih bildirimi yapıldığı tarihten itibaren süreler başlamaktadır. Bu kişiler ayrıca doğrudan işe iade davası açamaz. Öncelikle arabulucuya başvurulması gerekiyor. İşveren ve işçiler arasındaki anlaşmazlıkların büyük bölümünde olduğu gibi işe iade davalarında da arabuluculuk zorunlu tutulmuştur.
İşe İade Davası Açma Süresi Nedir?
İşe iade davası zamanaşımı süreleri ayrıca belirtilmiştir. Bu kapsamda işçiye fesih bildiriminin yapılmasının ardından, tebliğ tarihinden itibaren 6 ay içinde dava açma hakkı tanınmıştır. Bu sürenin geçirilmesi durumunda dava açma hakkı kaybolmaktadır. Bu nedenle 6 aylık süre hak düşürücü zaman olarak tanımlanır.
Eğer bir işçi haksız nedenlerle işinden çıkarılmış ve işe iade davası açabilmek için diğer belirlenen şartları sağlıyorsa bu durumda kendisinde işten çıkarıldığına dair tebliğin yapılmasının ardından söz konusu tarihten itibaren 6 ay içinde yargı yoluna başvurmaları mümkündür. Bu süre içinde eğer hukuki süreç başlatılmazsa bu durumda kişilerin dava açma hakkı kaybolur. Söz konusu süre içinde arabuluculuk sürecinin de dikkate alınması önemlidir.
İşe İade Davası İçin Avukat Tutmak Zorunlu Mu?
İşe iade davası kazananlar yorumları incelendiğinde bu tür davalarda avukatlık hizmetlerinin önemi dikkat çekmektedir. İş hukukuna yönelik davaların büyük bölümü karmaşık ve kapsamlı davalardır. Bu nedenle hukuki usullere uygun olarak işe iade ve tazminat davalarının açılması gerekecektir. Günümüzde işe iade davaları için alanında uzman bir avukat ile çalışmak önemlidir.
Sadece mahkeme sürecinde değil, işe iade davası öncesi arabuluculuk sürecinde de mutlaka hukuk danışmanlık ve avukatlık hizmetlerine başvurulması gerekiyor. Bu sayede hem hukuki sürecin doğru yürütülmesi hem de lehte sonuç alınmasının hukuki yollarla kolaylaştırılması sağlanır. Alanında uzman bir avukat ile iş hukukundan kaynaklanan birçok sorunda işçilerin daha iyi sonuçlar alması sağlanır.
İşe İade Davasının Sonuçları Nelerdir?
İşe iade davasının sonuçları her zaman olumlu olmayabilir. İşveren ve işçi arasındaki bu anlaşmazlık türünde mahkeme tarafında mevcut delillere ve kanunlara göre karar verilir. Bu kapsamda işe iade davasının sonuçları kısaca şunladır:
- Dava mahkeme tarafından reddedilebilir,
- İşe iade davası kabul edilebilir,
- Kişinin işe dönmesi sağlanabilir,
- Tazminat ve en çok 4 aylık ücrete hak kazanabilir vb.
İşe dönüş davalarının açılmasında temel şart işten haksız yere çıkarılmaktır. Bu şarta ek olarak kanunda belirtilen haliyle işe dönüş davası açmak isteyen kişilerin diğer tüm şartları sağlamaları gerekecektir. Arabuluculuk ve diğer süreçler de bu kapsamda yer almaktadır.
Ayrıca Bakınız: İsim Değiştirme Davası Nasıl Açılır?
