Yürütmenin durdurulması talebi birçok farklı nedene bağlı olarak yapılabilir. Yürütmenin durdurulması talebinin yapılması için öncelikle hukuki olarak bu talepte bulunulmasına imkan veren koşulların oluşması gerekiyor. Dava dilekçesi ile beraber davanın açılacağı idare mahkemesine talep iletilmelidir. Yürütmenin durdurulması talebi, iptal davası ile birlikte dilekçede istenebilir.
Dava açıldıktan sonra yürütmenin durdurulması talebinde bulunulmasında herhangi bir engel bulunmamaktadır. Yürütmeyi durdurma davası açmak isteyen kişilerin tüm şartları sağlamaları ve idare mahkemesine başvuru koşullarını da karşılamaları gerekiyor. Dava açma şartlarının karşılanması ve ilgili koşulların oluşması halinde uzman bir avukat tarafından ilgili mahkemeye başvuru yapılır ve tüm hukuki süreç takip edilir.
Yürütmeyi Durdurma Davası Nedir?
Yürütmeyi durdurma kararı verilen davalar genelde iptal davalarıdır. Yürütmeyi durdurma davası, idari bir işlem ya da yargı kararının iptal edilmesine kadar yürütmenin durdurulması için açılan bir davadır. İdari bir işleme karşı açılan davanın sonuçlanana kadar bu işlemden kaynaklanacak zararın önüne geçmek için yürütmeye durdurma kararı alınması şarttır. Bu idari işlemin ortaya çıkaracağı zararın önlenmesi en temel hedeflerden biridir.
Söz konusu davalar ise idari işlemlerin veya idari yargı kararlarının hukuka aykırı olduğu hallerde açılmaktadır. Hak sahipleri tarafından yaşadıkları mağduriyetin giderilmesi ve ortaya çıkacak zararların önlenmesi için bu davalara başvurulur. Hukuka aykırı olduğu düşünülen ve kendisine karşı iptal davası açılan, dava sonunda iptali gündeme gelebilecek işlemin uygulanmasına devam edilmesi halinde ortaya telafi güç bir zarar çıkacaksa bu karar alınabilir.
Örneğin bir kentsel dönüşüm kararı alınmış olsun. İdari tarafından alınan bu karar hukuka aykırı ve hak ihaleline neden oluyorsa konu yargıya taşınabilir. Yargı sürecinde ise yürütme durdurularak geri dönüşü olmayacak yıkımın önüne geçilmesi gerekir. Bu davalar yürütmeyi durdurma kararı ile kişilerin haklarını korumaktadır.
Yürütmeyi Durdurma Kararı İçin Nereye Başvurulur?
Yürütmeyi durdurma kararı sonrası dava süreci takip edilerek iptal davasından da olumlu yanıt alınması beklenebilir. Yürütmeyi durdurma kararı, idare hukuku kapsamında yer alan davalardır. Bu davalar kamu kurumlarının, kamu hukukuna dayanarak tek taraflı tesis etikleri işlemlerin iptali için açılan davalardır. Yürütmeyi durdurma kararı aldırmak ve işlemin iptalini istemek için idari işlemin ya da yargı kararının verildiği idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesine başvurulması gerekiyor.
Yürütmeyi durdurma kararının alınması için yetkili ve görevli bir idare mahkemesine başvuru yapılır. Örneğin bir belediye tarafından verilen bir idari işlemin yürütülmesinin durdurulması için o belediyenin bulunduğu yerdeki idare mahkemesine başvuru yapılması gerekecektir.
Yürütmeyi Durdurma Kararı Nasıl Çıkarılır?
Yürütmenin durdurulması kararı için öncelikle hukuka aykırı bir idari işlemin olması gerekiyor. Hakları ihlal edilen ve hukuksuz olarak gerçekleştirilen idari işlemlere karşı yürütmeyi durdurma kararı ve iptal davaları idare mahkemesine açılabiliyor. İdare mahkemesi tarafından verilen bir karar olması nedeniyle bu kararın mutlaka hukuka uygun ve belirlenen şartların ortay çıkması ile verilmesi gerekir.
Mahkeme tarafından yürütmeyi durdurma kararı verilirken, öncelikle idari işlemin ya da kararın esastan verilen bir kararla iptal edilmesinin mümkün olup olmadığı incelenir. İptal edilmesi mümkün ise yürütmeyi durumda talebi incelenmeye başlar. Mahkeme yürütmeyi durdurma talebini kabul ederse, idari işlemi veya idari yargı kararı, esastan verilen karar iptal edilene kadar işlemler durur. Bu sayede iptal kararına kadar ortaya çıkabilecek geri dönüşü olmayacak zararlar ortadan kalkar.
Yürütmeyi Durdurma Şartları Nelerdir?
Yürütmeyi durdurma kararı şartları birçok farklı unsura bağlıdır. Yürütmenin durdurulması kararı verilmesi için bazı koşulların ortaya çıkması gerekiyor. Bu koşullar ortaya çıkmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemeyebilir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu 27. maddesinde yer alan detaylara göre, Danıştay veya idari mahkemelerin yürütmeyi durdurma kararı verebilmesi şu koşullara bağlıdır:
- Yapılan idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması,
- İdari işlemin uygulanması halinde ortaya telafisi güç ya da imkansız zararların çıkması.
İdari davalarda yürütmeyi durdurma kararının verilmesi iki temel şarta bağlanmıştır. Burada eğer dava dilekçesi ve eklerinden yürütmenin durdurulması isteminin yerinde olmadığı anlaşılırsa, davalı idarenin savunması alınmaksızın söz konusu talep reddedilebilir. Bu nedenle yürütmeyi durdurma davası açmak için mutlaka belirlenen koşulların sağlanması gerekiyor.
Yürütmeyi Durdurma Davası Kaç Gün İçinde Açılır?
2. kez yürütmeyi duruma talebi yapmak ya da ilk kez çeşitli idari işlemlere karşı durdurma ve iptal kararı alınmasını sağlamak için bazı koşulların oluşması gerekiyor. Yürütmenin durdurulması kararının uygulanması için kararın idareye tebliğ gerekmektedir. Karar idareye tebliğ edildikten sonra 30 gün içinde uygulanması istenmektedir.
Yürütmeyi durdurma davası, idari işlemin ya da kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren ise 60 gün içinde açılmalıdır. Bu süre hak sahibi kişilerin idari işlemi veya idari yargı kararını öğrendiği tarihten itibaren başlar.
Yürütmeyi Durdurma Her Zaman İstenebilir Mi?
Danıştay yürütmeyi durdurma kararı için öncelikle diğer kanun yollarının tükenmesi ve üst mahkemeye başvuru şartlarının oluşması gerekiyor. Bunun dışında ilk derece mahkemesine ise idari işlemin hukuksuz ya da hak ihlaline neden odluğu durumlar için yürütmeyi durdurma kararı istenebilmektedir.
İdari işlemin hukuk aykırı olası ve uygulanması halinde telafisi güç ya da imkansız bir sonuç doğurması gerekiyor. Bu tür durumlar için yürütmeyi durdurma kararının verilmesi mümkündür. İlgili kanunlara göre bu davaların açılması ve hukuki sürecin yürütülmesi şarttır. Hukuka uygun olmayan ve hak ihlali yaratacak bir idari işlemin yapılması halinde kişilerin idare mahkemesine başvurarak yürütmeyi durdurma ve iptal kararı alınmasını sağlamları her zaman mümkündür. Burada dikkat edilmesi gereken temel unsur ise işlemin bir kamu kurumu tarafından yapılıyor olmasıdır.
Yürütmeyi Durdurma Kararına Karşı İtiraz Nereye Yapılır?
İdari mahkeme yürütmeyi durdurma kararı için istenen sonucu vermediğinde itiraz yapılarak konunun üst mahkemelere taşınması mümkündür. İdare mahkemesi tarafından verilen yürütmeyi durdurma kararına karşı, kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde, kararın verildiği idare mahkemesine başvuru yapılabilir.
Yapılacak itiraz dilekçesinde, yürütmeyi durdurma kararının kaldırılması talep edilir. İdare mahkemesi tarafından itiraz üzerine verilen karar kesindir. İdare mahkemesi tarafından verilen karar karşı ayrıca üst mahkemeye gidilebilir. Bölge idare mahkemesi için istinaf yoluna gidilir. Buradan da sonuç alınmazsa Danıştay ilgili dava dairesine konu taşınır. Buradan gelecek sonuç ise kesindir.
Yürütmeyi Durdurma Kararı Ne Kadar Sürede Çıkar?
Yürütmeyi durdurma kararı açıklama ve başvuru koşulları hukuka uygun olur ve yapılacak idari işlemin hak ihlaline yol açıyor ve hukuksuz olarak uygulanıyorsa kısa sürede çıkacaktır. Ancak her olayda olduğu gibi hukuki süreçlerde konuya ve mahkeme yoğunluğuna göre süreler farklılık göstermektedir.
Yürütmeyi durdurma kararının çıkacağı süreler değişkendir. Mahkeme yoğunluğu ve diğer etkenler bu sürelerin değişmesine neden olabilir. Ortalama olarak bu tür davalarda yürütmeyi durdurma kararı genelde 1 – 2 ay sürmektedir. İdare mahkemesi tarafından verilen ilk karar olan yürütmeyi durdurma kararı, özellikle hukuksuz ve geri dönüşü zor işlemler için verilir. Yürütmeyi durdurma davası açmak için uygun koşulların oluşması şarttır.
Ayrıca Bakınız: Ortaklığın Giderilmesi Davası Nasıl Açılır?