Vasiyetname, kişinin ölümünden sonra malvarlığının nasıl paylaşılacağını belirlediği hukuki bir belgedir. Ancak, belirli durumlarda vasiyetnamenin iptali söz konusu olabilir veya hükümsüz hale gelebilir. Miras davaları toplumda sık karşılaşılan ve aile bireyleri arasında sürtüşmelerin yaşanmasına sebep olan davalardır. Davanın en kısa sürede sonuçlandırılması, yaşanabilecek olumsuzlukların önlenmesi ve hak kaybı yaşanmasının önüne geçmek için alanında uzman bir avukattan yardım alınması oldukça önemlidir.
Vasiyetnamenin İptali ile İlgili Hukuki Düzenlemeler
Türk Medeni Kanunu, vasiyetnamenin iptali ve hükümsüzlüğü konusunu düzenleyen çeşitli hükümler içermektedir. Özellikle Türk Medeni Kanundaki 557-564. Maddeler vasiyetnamenin iptali ve iptal sebeplerini ayrıntılı olarak ele alır. Türk Medeni Kanununun 557. Maddesine göre Vasiyetname, kanuna veya genel ahlak kurallarına aykırı ise, geçersiz sayılır. Vasiyetname, irade sakatlığı nedeniyle düzenlenmişse, iptal edilebilir. Aynı şekilde Türk Medeni Kanunun 558. Maddesine göre de vasiyetnamenin resmi veya el yazısı ile düzenlenmiş olması gerekmektedir. Aksi bir durumda vasiyetname geçersiz sayılır.
Vasiyetnamenin İptal Sebepleri
İrade Sakatlığı
Vasiyetnamenin iptali için belirli sebeplerin varlığı aranmaktadır. Bu sebepler genel olarak irade sakatlığı, hukuka veya ahlaka aykırılık ve şekil eksiklikleri olarak üç ana başlıkta toplanabilir.
Vasiyetname düzenlenirken yapılan hatalar, vasiyetnamenin iptaline yol açabilir. Örneğin, vasiyeti bırakan kişi yanlış bir bilgiye dayanarak vasiyet düzenlediği durumlarda mahkeme kararıyla vasiyet iptal edilebilir.
Vasiyeti bırakan kişi, vasiyetnameyi bir başkasının hilesiyle yanıltılarak hazırladıysa, bu durum vasiyetin iptali için geçerli bir sebep olabilir.
Vasiyeti bırakan kişinin tehdit edilerek vasiyetname düzenlemesi durumunda, vasiyetname iptal edilebilir.
Hukuka veya Ahlaka Aykırılık
Vasiyetname içeriğinin hukuka veya genel ahlak kurallarına aykırı olması durumunda, vasiyetname geçersiz sayılır. Örneğin, bir mirasçının mirastan mahrum bırakılması hukuka aykırı bir sebebe dayandırılıyorsa, mahkeme kararıyla vasiyetname iptal edilebilir.
Şekil Eksiklikleri
Resmi vasiyetnamenin, noter veya yetkili memur huzurunda yapılması gereklidir. Bu şartlara uyulmaması durumunda vasiyetname geçersiz sayılır.
Vasiyetnamenin el yazısı ile düzenlendiği durumlarda, tamamen vasiyeti bırakan kişinin kendi el yazısı ile yazılmış olması gereklidir. Bu koşul yerine getirilmezse, vasiyetname iptal edilebilir.
Yargıtay Kararları
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2016/2345, K. 2016/5671): Bu kararda, Yargıtay, vasiyetnamenin şekil şartlarına uymaması nedeniyle iptal edilmesi gerektiğine hükmetmiştir. Kararda, el yazısı ile düzenlenen vasiyetnamenin tamamen vasiyeti bırakan kişinin kendi el yazısı ile yazılmamış olmasının vasiyetnamenin geçersizliğine sebebiyet verdiği sonucuna varmıştır.
Yargıtay 1. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2015/8947, K. 2016/3256): Bu kararda vasiyeti bırakan kişinin irade sakatlığına maruz kaldığı ve bir başkasının aldatmasına maruz kalmak suretiyle vasiyetname düzenlendiği tespit edilmiştir. Yargıtay, bu durumun vasiyetnamenin iptali için geçerli bir sebep olduğuna karar vermiştir.
Vasiyetnamenin Geçeriz Olduğu Durumlar
Aranan şartlara ve kurallara uygun olarak yenisi düzenlenirse o halde eski vasiyetname kendiliğinden geçersiz hale gelir ve yok sayılır. Bu durumda yeni bir vasiyetname hazırlamak, eski hazırlanan vasiyetnameyi geçersiz kılar.
Kişi hazırladığı vasiyetnameyi yok ederek de geçersiz hale getirebilir. Hazırlamış olduğu vasiyeti herhangi bir sebeple devam ettirmek istemiyorsa vasiyetnameyi yok ederek eski vasiyetnamenin geçersiz hale gelmesini sağlayabilir. Tamamen yok etmek yerine vasiyetnameden de dönerek geçersiz hale getirme imkanı da vardır. Yani kişi hazırlamış olduğu vasiyetnamedeki durumlara aykırı hareket ederek vasiyetnamenin geçersiz olmasını sağlayabilir.
